Όζι Σέκτμαν: Ο ανθρώπος που πέτυχε το πρώτο καλάθι στο ΝΒΑ

Ο Όζι Σέκτμαν καθόταν αμέριμνος στο σπίτι του ένα βράδυ του 1982, όταν άκουσε το τηλέφωνό του να χτυπάει. Όταν το σήκωσε, άκουσε του συστήθηκε ένας εκπρόσωπος του ΝΒΑ.

Είχαν περάσει πολλά χρόνια από τότε που ο Σέκτμαν είχε σταματήσει να παίζει μπάσκετ και δεν είχε έκτοτε καμία σχέση με το άθλημα, πέρα από το ότι το παρακολουθούσε με ενθουσιασμό στην τηλεόραση και ενίοτε στα γήπεδα. Γι’ αυτό ένιωσε έκπληξη από την κλήση, η οποία έγινε μεγαλύτερη όταν ενημερώθηκε ότι οφειλόταν στο γεγονός ότι είχε πετύχει το πρώτο καλάθι στην ιστορία του επαγγελματικού πρωταθλήματος!

Το ημερολόγιο έδειχνε 1 Νοεμβρίου 1946 όταν διεξήχθη ο πρώτος αγώνας του ΝΒΑ, το οποίο ονομαζόταν τότε ΒΑΑ (Basketball Association of America). Ο Σέκτμαν θυμόταν καλά εκείνο το παιχνίδι της ομάδας του, των Νιου Γιορκ Νικς, κόντρα στους Τορόντο Χάσκις στο Maple Leaf Gardens, όπως θυμόταν και το καλάθι με το οποίο είχε ανοίξει το σκορ. Δεν είχε συνειδητοποιήσει, όμως, την ιστορικότητά του μέχρι εκείνο το απρόσμενο τηλεφώνημα.

Ύστερα από μία γρήγορη εναλλαγή της μπάλας με τον Λίο Γκότλιμπ, ο Σέκτμαν μπήκε στη ρακέτα των Χάσκις και άφησε με λέι απ την μπάλα στο καλάθι. Μ’ αυτήν την απλή φάση, που έχει καταγραφεί στον τηλεοπτικό φακό, άνοιξε ο λογαριασμός των εκατομμυρίων πόντων που έχουν επιτευχθεί έως και σήμερα στο κορυφαίο πρωτάθλημα μπάσκετ του κόσμου.

Κανείς δεν είχε δώσει τότε σημασία στο γεγονός. Ούτε οι 7.090 θεατές που είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν τον αγώνα (που βρήκε νικητές τους Νικς με 68-66) ούτε ο παίκτης που είχε σημειώσει το παρθενικό καλάθι ούτε οι συμπαίκτες του. Η στατιστική δεν είχε μπει ακόμα στον αθλητισμό και κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί πόσο ραγδαία θα ήταν η εξέλιξη του προϊόντος που ονομάζεται σήμερα ΝΒΑ, ώστε να αποκτήσουν αξία οι «πρωτιές» του.

Το πόσο μικρή ήταν η δημοφιλία του μπάσκετ στις ΗΠΑ και τον Καναδά το 1946 επιβεβαιώνεται κι από το γεγονός που έπαιξε τον πιο καθοριστικό ρόλο ώστε να καταγραφεί το όνομα του Σέκτμαν στα ιστορικά βιβλία. Ο αγώνας των Νικς με τους Χάσκις διεξήχθη μία ημέρα νωρίτερα από τους υπόλοιπους της πρεμιέρας του ΒΑΑ, επειδή στις 2 Νοεμβρίου φιλοξενούνταν στο Maple Leafs Garden το ματς των Τορόντο Μέιπλ Λιφς, της ομάδας χόκεϊ επί πάγου της πόλης, κόντρα στους Μπόστον Μπρούινς για το NHL!

Όπως και στην περίπτωση του Ερλ Λόιντ, ο οποίος τέσσερα χρόνια παρά μία ημέρα αργότερα έγινε ο πρώτος Αφροαμερικανός παίκτης που αγωνίστηκε στο ΝΒΑ, ο Σέκτμαν κέρδισε την μπασκετική «αθανασία» λόγω ευνοϊκών συγκυριών. Τον βοήθησε και το γεγονός ότι ο νέος οργανισμός του ΝΒΑ, που ιδρύθηκε τον Αύγουστο του 1949, αναγνώρισε εαυτόν ως συνέχεια του ΒΑΑ, αλλιώς σήμερα θα ήταν παντελώς άγνωστος.

Σταμάτησε μικρός το μπάσκετ

Αξίζει να γράψουμε δυο λόγια παραπάνω για τον Όζι Σέκτμαν, ο οποίος είναι γνωστός μόνο για το ιστορικό πρώτο καλάθι στο παρθενικό παιχνίδι του ΝΒΑ. Άλλωστε σταμάτησε αρκετά νωρίς το μπάσκετ και δεν έπαιξε παρά μόνο μία σεζόν στο επαγγελματικό πρωτάθλημα.

Γεννήθηκε στις 30 Μαρτίου 1919 στο Νιου Μπράνσγουικ του Νιου Τζέρσι ως Όσκαρ Μπέντζαμιν Σέκτμαν. Οι γονείς του ήταν Εβραίοι μετανάστες που διέμεναν στη Ρωσία και είχαν αποκτήσει άλλα τρία παιδιά. Ο μικρός Όζι αγαπούσε από μικρός το μπάσκετ και έπαιζε μαζί με τα υπόλοιπα γειτονόπουλα ακόμα κι όταν, λόγω φτώχειας, δεν είχαν κανονική μπάλα στη διάθεσή τους. Έφτιαχναν αυτοσχέδιες από κουρέλια (που φυσικά δεν μπορούσαν να αναπηδήσουν στο έδαφος) και χρησιμοποιούσαν για καλάθι ό,τι έβρισκαν πρόχειρο. Από λεκάνες για τα ρούχα οποιουδήποτε σχήματος ή συρμάτινα σύρματα που κρεμούσαν σε κολόνες.

Πιο συστηματικά ασχολήθηκε με το μπάσκετ στα πρώτα του χρόνια στο λύκειο και συνειδητοποίησε πόσο καλός ήταν όταν φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Λονγκ Άιλαντ και εντάχθηκε στην πολύ καλή ομάδα του. Είχε ύψος 1,83 μ. και αγωνιζόταν κυρίως ως πόιντ γκαρντ. Χάρη στις σπουδαίες επιδόσεις του στις κολλεγιακές διοργανώσεις εντάχθηκε το 1941 στους Φιλαδέλφεια ΣΦΑΣ, μια ομάδα που είχε δημιουργήσει ο φημισμένος προπονητής Έντι Γκότλιμπ και στην οποία αγωνίζονταν μόνο μπασκετμπολίστες εβραϊκής καταγωγής (το αρκτικόλεξο SPHA προέρχεται από το South Philadelphia Hebrew Association).

Ο Σέκτμαν συνέβαλε στην κατάκτηση του πρωταθλήματος της ABL (American Basketball League) την περίοδο 1942-43 και την επόμενη αναδείχθηκε δεύτερος σκόρερ της διοργάνωσης με 199 πόντους. Τότε δεν υπήρχε χρονόμετρο για την εκδήλωση της επίθεσης ούτε τα τρίποντα και τα σκορ έμεναν χαμηλά. Το 1946 πήρε μεταγραφή στους Νιου Γιορκ Νικς, που θα μετείχαν στο νεοσύστατο επαγγελματικό πρωτάθλημα του ΒΑΑ. Η αμοιβή του ήταν 60 δολάρια ανά παιχνίδι, ποσό με σημαντική αγοραστική εκείνη την εποχή, το οποίο όμως δεν συγκρίνεται με τα χρήματα που παίρνουν ακόμα και οι δευτεροκλασάτοι άσοι του ΝΒΑ στις μέρες μας.

Οι συνθήκες ήταν ακόμα αρκετά πρωτόγονες. Όπως ανέφερε ο Σέκτμαν σε συνέντευξή του στο ESPN το 2003: «Οι μπάλες τότε ήταν δερμάτινες, είχαν πιο σκούρο χρώμα και είχαν μέσα μια σαμπρέλα που έπρεπε να γεμίσει με αέρα με τρόμπα βενζινάδικου. Η εξωτερική πλευρά της ήταν δεμένη σφιχτά με κορδόνια, τα οποία εξείχαν από την υπόλοιπη επιφάνεια. Οπότε αν έκανες ντρίμπλα και η μπάλα ακουμπούσε στο έδαφος με την πλευρά όπου βρίσκονταν τα κορδόνια, δεν αναπηδούσε σωστά και μπορούσε εύκολα να σου ξεφύγει».

Ο σκόρερ του παρθενικού καλαθιού του ΒΑΑ έμεινε στους Νικς μόνο τη σεζόν 1946-47, την οποία ολοκλήρωσε με μέσο όρο 8,1 πόντους και κατέλαβε την 39η θέση στον πίνακα των σκόρερ του πρωταθλήματος (στο ματς της 1ης Νοεμβρίου 1946 είχε πετύχει 11 πόντους). Επέστρεψε στο ABL για λογαριασμό των Πάτερσον Κρέσεντς και συμπεριλήφθηκε στην κορυφαία πεντάδα του πρωταθλήματος της σεζόν 1947-48. Ωστόσο, επέλεξε να σταματήσει το μπάσκετ σε ηλικία 29 ετών και να ασχοληθεί επαγγελματικά με το εμπόριο ρούχων.

Ο Όζι Σέκτμαν πέθανε στις 30 Ιουλίου 2013 σε ηλικία 94 ετών. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του γεύτηκε και με το παραπάνω την αναγνώριση ως ο σκόρερ του πρώτου καλαθιού του ΝΒΑ, την οποία οφείλει σε μεγάλο βαθμό και στο ντοκιμαντέρ με τίτλο «The First Basket» που γύρισε το 2008 ο σκηνοθέτης και παραγωγός Ντέιβιντ Βάιορστ. Απέκτησε, μάλιστα, τέτοια αναγνωρισιμότητα που μέχρι και λίγο καιρό πριν τον θάνατό του, νεαροί φίλαθλοι τον επισκέπτονταν στο γηροκομείο όπου διέμενε για να τους δώσει αυτόγραφα.

Πηγές: espn.com («ΝΒΑ pioneer is no old fogey», «Benjamin Schectman dies at 94»), Wikipedia («Ossie Schectman»), tabletmag.com («Men of the Court – Who sank the NBA’s first hoop? Meet the pioneers of basketball»), alchetron.com («Ossie Schectman»).

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο την 1η Νοεμβρίου

2023: Πεθαίνει σε ηλικία 83 ετών ο Αμερικανός προπονητής μπάσκετ, Μπόμπι Νάιτ.

2022: Πεθαίνει σε ηλικία 84 ετών ο Γουίλσον Κιπρούγκουτ, ο πρώτος αθλητής από την Κένυα που ανέβηκε σε βάθρο Ολυμπιακών Αγώνων (χάλκινο μετάλλιο στα 800 μ. το 1964 στο Τόκιο).

2009: Ο Βρετανός Τζένσον Μπάτον ανακηρύσσεται και τυπικά παγκόσμιος πρωταθλητής στη Formula 1, με διαφορά έντεκα βαθμών από τον δεύτερο, τον Γερμανό Σεμπάστιαν Φέτελ.

2008: Ο Παναθηναϊκός νικά με 2-1 τον Πανιώνιο στο κατάμεστο από 10.600 θεατές γήπεδο της Νέας Σμύρνης. Την παράσταση, όμως, κλέβει η μαγική ντρίμπλα του Φαμπιάν Εστογιανόφ στον Γιώργο Καραγκούνη, στο πρώτο ημίχρονο της αναμέτρησης.

2000: Ο Άρης συντρίβει με 4-0 τον ΠΑΟΚ στου Χαριλάου, στο πλαίσιο του πρωταθλήματος (39′ Κυπαρίσσης, 45′ Κούτσης, 49′ Κολτσίδας, 70′ Χαριστέας). Πρόκειται για την ευρύτερη νίκη των «κιτρίνων» επί των συμπολιτών τους στο πλαίσιο της Α’ Εθνικής.

2000: Ο Πατ Ράιλι γίνεται ο δεύτερος προπονητής που φτάνει τις 1.000 νίκες στην κανονική περίοδο του ΝΒΑ μετά τον Λένι Γουίλκενς, όταν καθοδηγεί τους Μάιαμι Χιτ στον θρίαμβο επί των Ορλάντο Μάτζικ με 105-79.

1999: Σκοτώνεται σε τροχαίο δυστύχημα ο 23χρονος διεθνής Βολιβιανός τερματοφύλακας, Μανουέλ Τόρες, όταν χάνει τον έλεγχο του αυτοκινήτου του στην επαρχία Ταρίγια.

1998: Ο Κενυάτης Τζον Κάγκουε κερδίζει τον Μαραθώνιο της Νέας Υόρκης για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά με χρόνο 2 ώρες 08:45.

1991: Η Μόρφω Δροσίδου κερδίζει το χάλκινο μετάλλιο στην κατηγορία των -65 κιλών του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Ταεκβοντό.

1989: Η Ντιναμό Βουκουρεστίου συντρίβει με 6-1 τον Παναθηναϊκό στη ρεβάνς της νίκης της με 2-0 στην Αθήνα και προκρίνεται πανηγυρικά στους «8» του Κυπέλλου Κυπελλούχων. Αργότερα την ίδια μέρα, η ΑΕΚ αναδεικνύεται ισόπαλη 1-1 με τη Μαρσέιγ στη Νέα Φιλαδέλφεια (79′ πέν. Σαβέβσκι/85′ Παπέν) και μένει έξω απ’ τη συνέχεια του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, αφού είχε ηττηθεί με 2-0 στη Μασσαλία έχοντας αδικηθεί από τη διαιτησία.

1987: Ο Βραζιλιάνος πιλότος της Formula 1, Νέλσον Πικέ, εξασφαλίζει τον τρίτο παγκόσμιο τίτλο του παρότι τερματίζει 15ος στο γκραν πρι της Σουζούκα, αφού ο μοναδικός διώκτης του, ο Βρετανός Νάιτζελ Μάνσελ, δεν καταφέρνει να συμμετάσχει λόγω τραυματισμού που είχε υποστεί κατά τη διάρκεια των δοκιμαστικών.

1978: Η Νότιγχαμ Φόρεστ συντρίβει με 5-1 την ΑΕΚ στον δεύτερο μεταξύ τους αγώνα και προκρίνεται στα προημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών (είχε νικήσει 2-1 και στη Νέα Φιλαδέλφεια).

1970: Ο Απόλλων Σμύρνης νικά με 1-0 τον Ολυμπιακό στο γήπεδο της Ριζούπολης με γκολ του Νίκου Σιμιγδαλά και περνάει στην κορυφή της βαθμολογίας της Α’ Εθνικής.

1965: Με χατ τρικ του Πάολο Μπαριζόν η Ιταλία συντρίβει με 6-1 την Πολωνία στη Ρώμη και εξασφαλίζει την πρόκριση στα τελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1966.

1959: Ο Ηλίας Υφαντής σημειώνει το παρθενικό γκολ του Ολυμπιακού στην Α’ Εθνική, χαρίζοντάς του και την πρώτη του νίκη, με 1-0 επί του Ηρακλή στο «Γ. Καραϊσκάκης». Οι «ερυθρόλευκοι» είχαν ηττηθεί από τον Παγκορινθιακό με 1-0 στην πρεμιέρα του πρώτου πρωταθλήματος της εθνικής κατηγορίας, στις 25 Οκτωβρίου.

1953: Με γκολ του Θανάση Μπέμπη στο 53′, η Εθνική Ελλάδας νικά με 1-0 την αντίστοιχη του Ισραήλ στο γήπεδο του Παναθηναϊκού για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ο αγώνας, ωστόσο, επισκιάζεται από την «ανταρσία» των 15 από τους 16 διεθνείς μας, οι οποίοι το βράδυ της παραμονής κατεβαίνουν απ’ την Εκάλη στην Αθήνα, για να ζητήσουν την καταβολή χρημάτων που τους όφειλε η ΕΠΟ. Η ομοσπονδία θα διαγράψει απ’ τα μητρώα της τον Ανδρέα Μουράτη, ως υποκινητή της ανταρσίας και θα επιβάλει ισόβιο αποκλεισμό στους υπόλοιπους 14 παίκτες (Μανταλόζης, Καραπατής, Πούλης, Σούλης, Πετρόπουλος, Δρόσος, Αλούπης, Εμμανουηλίδης, Νεμπίδης, Δαρίβας, Μπέμπης, Λ. Σεραφείδης, Γ. Ιωάννου, Νεστορίδης). Οι αντιδράσεις των φιλάθλων θα αναγκάσουν την ΕΠΟ να χαρίσει τις ποινές δέκα μήνες αργότερα. Στην ιστορία της «ανταρσίας» βασίζεται μέρος της πλοκής της ταινίας του Βασίλη Γεωργιάδη «Οι Άσσοι του Γηπέδου», όπου πρωταγωνιστούν οι Μουράτης, Πούλης, Πετρόπουλος και Μανταλόζης.

1947: Πεθαίνει το διάσημο άλογο ιπποδρομιών «Man O’ War» σε ηλικία 30 ετών.

1926: Με τέσσερα γκολ του μονόχειρα επιθετικού, Έκτορ Κάστρο, η Ουρουγουάη συντρίβει με 6-1 την Παραγουάη και κατακτά το Κόπα Αμέρικα για έκτη φορά στην ιστορία της.

1897: Μια ομάδα μαθητών του λυκείου «D’ Azeglio» του Τορίνο αποφασίζουν να ιδρύσουν μια ποδοσφαιρική ομάδα που ονομάζουν Γιουβέντους («Juventus» σημαίνει «Νεολαία» στα ιταλικά).

1895: Κυκλοφορεί το «The Horseless Age», το πρώτο περιοδικό που είναι αφιερωμένο στον μηχανοκίνητο αθλητισμό.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News