Ούγκο Σάντσεζ: Το «Χρυσό αγόρι» με το μαγικό άγγιγμα

Ένας από τους κορυφαίους σκόρερ στο ποδόσφαιρο, ο Ούγκο Σάντσεζ, κλείνει τα 64 στις 11 Ιουλίου. Γεννημένος στην Πόλη του Μεξικού το 1958, ο άνθρωπος που έκανε… ρουτίνα την chilena και που ταυτίστηκε στις συνειδήσεις των ποδοσφαιρόφιλων με τη φανέλα της Ρεάλ Μαδρίτης, προσέφερε χαρά και γκολ στον αγωνιστικό χώρο.

Πάντα η ίδια μηχανική: δύο στροφές του δεξιού χεριού γύρω από τον άξονά του, ένα κατακόρυφο και δύο γροθιές υψωμένες, με τους αγκώνες να σχηματίζουν μια κλίση περίπου 100 μοιρών. Το δίχως άλλο διασκεδαστικό, αλλά η επανάληψη εξατμίζει όποια ψυχαγωγία εμπεριέχεται σε οτιδήποτε. Και ο Ούγκο Σάντσεζ πανηγύριζε πολύ συχνά έτσι, κυρίως επειδή σκόραρε πολύ. Και συχνά.

Σκόραρε τόσο, που στο τέλος της καριέρας του τα καταγεγραμμένα γκολ του μετρήθηκαν σε… 509. Η αλήθεια είναι πως δεν μπορεί κάποιος να είναι σίγουρος για τον ακριβή αριθμό. Εδώ, με τα μέσα που υπάρχουν τώρα, και οι αμφιβολίες για τα γκολ που έχει βάλει ο Κριστιάνο Ρονάλντο περιττεύουν. Μια και ο λόγος για τον Πορτογάλο, τα 40 γκολ που έβαλε το 2010-11 ήταν ρεκόρ στη Liga. Ουδείς είχε πιάσει αυτόν τον αριθμό. Οι δύο που είχαν φτάσει πιο κοντά ήταν ο θρύλος της Αθλέτικ Μπιλμπάο, Τέλμο Θάρα, που είχε βάλει 38 τη σεζόν 1950-51, και ο Σάντσεζ, ο οποίος την περίοδο 1989-90 ξεσάλωσε, φτάνοντας τον ίδιο αριθμό με ένα τέρμα σε κενή εστία, έπειτα από πάσα πάρε-βάλε του μετέπειτα προπονητή του Ολυμπιακού, Μίτσελ. Ο αρχοντικός Ισπανός ήταν ένας από τους κύριους τροφοδότες του σπουδαίου Μεξικανού επιθετικού, ο οποίος αποκλήθηκε πάρα πολύ νωρίς «Nino de Oro», ήτοι το «Χρυσό αγόρι», κυρίως επειδή είχε παίξει στην εθνική ομάδα πριν γίνει καν επαγγελματίας. Ο Σάντσεζ, βεβαίως, δεχόταν με ευχαρίστηση και τις ασίστ του υπέροχου «γύπα», του σπουδαίου Εμίλιο Μπουτραγκένιο, που η θέση του στους θρύλους της Ρεάλ Μαδρίτης δεν είναι επισφαλής, πάντως ενδεχομένως να υποτιμάται ελαφρώς: οι «μερένχες» με αυτό το επιθετικό δίδυμο πήραν πέντε διαδοχικά πρωταθλήματα Ισπανίας και ένα Κύπελλο UEFA, τη σεζόν 1985-86, ενώ η Ρεάλ ήταν ήδη τροπαιούχος την προηγούμενη χρονιά. Ο Σάντσεζ και ο «Μπούιτρε» έκαναν ένα σπουδαίο δίδυμο, κυρίως εξαιτίας του αλτρουισμού του τελευταίου, αλλά και της αντίληψης για το χώρο που είχε ο πρώτος.

Εκείνη τη χρονιά των 38 γκολ ο Σάντσεζ έκανε κάτι μοναδικό και ανεπανάληπτο, που ούτε ο Ρονάλντο και ο Λιονέλ Μέσι έχουν καταφέρει: σκόραρε όλα τα γκολ του με μία επαφή. Κάποια ήταν στημένα, τόσο πέναλτι όσο και φάουλ, αφού υπήρξε μετρ στις εκτελέσεις τους, αλλά όλα ήρθαν με ένα άγγιγμα, προβολή, πλασέ, κεφαλιά. Ουδείς άλλος στην Ιστορία έχει καταγραφεί να έχει πετύχει τόσα γκολ σε μία χρονιά χωρίς να έχει αγγίξει δεύτερη φορά την μπάλα. Ήταν μοναδική συγκυρία και ο Σάντσεζ, που δεν ήταν κάνας τυχαίος πριν από αυτό, πήρε το πέντο βραβείο «Pichichi», που δίνεται στον πρώτο σκόρερ του πρωταθλήματος, με αποτέλεσμα να του δώσουν και το παρατσούκλι «Pentapichichi».

 

Η ενόργανη, ο «Μπόρα» και το… φέρετρο

Ο γιος του ημιεπαγγελματία ποδοσφαιριστή Έκτορ Σάντσεζ είχε πάρει τα χνάρια της αδελφής του, η οποία ήταν γυμνάστρια της ενόργανης και είχε εκπροσωπήσει το Μεξικό στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976, στο Μόντρεαλ. Ήταν η χρονιά που υπέγραψε ο ίδιος το πρώτο συμβόλαιό του, με την ΟΥΝΑΜ Πούμας. Για να κατανοήσει κάποιος για ποιο λόγο η πρώτη από τις δύο λέξεις είναι με κεφαλαία, τα αρχικά UNAM μεταφράζονται κάπως έτσι: Αυτόνομο εθνικό πανεπιστήμιο του Μεξικού.

Ούτως ή άλλως ο αριστεροπόδαρος Ούγκο ήταν ένας επιμελής μαθητής και σπουδαστής και η ομάδα τού έδινε την ευκαιρία να νιώθει… κολεγιόπαις, αφού σπούδαζε την τέχνη της οδοντιατρικής. Από τα 15 του, όταν οι ικεσίες στους προπονητές της ομάδας που έπαιζε ο αδελφός του να βάλουν κι αυτόν να αλωνίζει το χορτάρι εισακούστηκαν, ήταν τόσο καλός που δεν είχε συμπληρώσει το 18ο έτος του -βασικά, ήταν μόλις 17 χρόνων και τριών μηνών- όταν έγινε πρωταθλητής Αμερικής στους Παναμερικανικούς που έγιναν στη γενέτειρά του, την Πόλη του Μεξικού. Τη λαμπρή καριέρα του ξεκίνησε το 1975 και η ποδοσφαιρική καλλιτεχνία που είχε ο πατέρας του, μαζί με την ευελιξία που του προσέφερε η ενασχόληση με την ενόργανη, είχε ως αποτέλεσμα τη «chilena», δηλαδή το εξαιρετικά δημοφιλές ψαλιδάκι. Ύστερα από ένα τέτοιο, το 1988 απέναντι στη Λογρονές, με τη φανέλα της Ρεάλ Μαδρίτης, ο προπονητής των «μπλάνκος», Ολλανδός Λίο Μπεενάκερ, είπε το αμίμητο «ύστερα από ένα τέτοιο γκολ, το παιχνίδι πρέπει να σταματάει και να σερβίρεται σαμπάνια στους θεατές που το είδαν».

Η πλάκα είναι ότι ο Σάντσεζ δεν θα ήταν ο κλινικός φορ που «απορρόφησαν» τα βιβλία των ποδοσφαιρικών ρεκόρ, αν δεν επρόκειτο για ένα συμπαίκτη του από τον οποίο τον χώριζαν 14 χρόνια: όταν ο επονομαζόμενος και «Ουγκόλ» ξεκίνησε την καριέρα του στην ΟΥΝΑΜ, ο Βέλιμπορ «Μπόρα» Μιλουτίνοβιτς τελείωνε τη δική του και διευθετούσε όλες τις διαδικασίες για να βιώσει ως το μεδούλι την άγρια περιπέτεια των πάγκων. Ο απόλυτος κοσμοπολίτης Σέρβος, με τα πέντε Παγκόσμια Κύπελλα με πέντε διαφορετικές ποδοσφαιρικές ομάδες, κοίταξε στην ψυχή του αριστερού εξτρέμ της ομάδας που τελείωσε την ποδοσφαιρική και ξεκίνησε την προπονητική καριέρα του και το 1977 ο Σάντσεζ έγινε ο νέος σέντερ φορ της ΟΥΝΑΜ. Από το 1979 και για δύο χρόνια έπαιζε στις ΗΠΑ, με τους Σαν Ντιέγκο Σόκερς, όταν σταματούσε το πρωτάθλημα του Μεξικού, το οποίος κατέκτησε δύο φορές, το 1977 και το 1981. Επίσης, με την ομάδα του πανηγύρισε το Κύπελλο Πρωταθλητριών της Κεντρικής Αμερικής, το 1980 και το Copa Interamericana την τελευταία χρονιά του.

Μέχρι το 1981 είχε γίνει γνωστός στην Ευρώπη, αλλά η Άρσεναλ, που ενδιαφέρθηκε για την απόκτησή του, δεν τον «έψηνε» λόγω της έλλειψης γνώσης αγγλικών. Η Ατλέτικο Μαδρίτης, παρ’ όλα αυτά, τον απέκτησε και παρά τη μέτρια πρώτη χρονιά του τον κράτησε, αφού ήταν η αδυναμία του προέδρου της, Βιθέντε Καλντερόν. Ήταν η τελευταία σεζόν του στους «κολτσονέρος», το 1984-85, που του χάρισε το πρώτο «Pichichi», με μόλις 19 γκολ, αλλά σε μια εποχή που, ούτως ή άλλως, έμπαιναν με το σταγονόμετρο. Η Ατλέτικο τερμάτισε στην πρώτη τετράδα της Liga την τελευταία τετραετία του Μεξικανού, ενώ κατέκτησε το Copa del Rey το 1985.

Ο Σάντσεζ κοιτούσε ψηλότερα. Τον ήθελαν η Ρεάλ και η Μπαρτσελόνα και η πρώτη έκανε μια ασύλληπτη προσφορά στη συντοπίτισσά της: 2,5 εκατομμύρια λίρες. Για να αντιληφθεί κάποιος το ποσό που δαπανήθηκε, η Νάπολι είχε προτείνει στην Μπαρτσελόνα για τον Ντιέγκο Μαραντόνα τα μισά χρήματα. Μάλιστα, ο φόβος στη Μαδρίτη για την απόγνωση των οπαδών της Ατλέτικο ήταν τέτοιος, που οι «ροχιμπλάνκος» τον «πούλησαν» στην ΟΥΝΑΜ, ώστε να είναι εκείνη που θα τον έδινε στη Ρεάλ. Ο Μεξικανός υπήρξε απρόσεκτος, αφού είπε ότι «θέλω να πάω σε μια ομάδα που θα είναι καλύτερη και θα κατακτά τίτλους. Αυτή είναι η Ρεάλ». Τα επακόλουθα δεν είναι άγνωστα: κάψιμο φανέλας, κραυγές και απειλές για τον προδότη, ακόμα και ένα φέρετρο με σκαλισμένο το όνομά του και υπογραφές από τους οπαδούς της Ατλέτικο σε ένα δρόμο της Μαδρίτης.

 

Aλεγρία και τραγωδία

Τα τρία πρώτα χρόνια του με τη Ρεάλ ήταν πρώτος σκόρερ της Liga, ενώ από το 1986 ως το 1990 απαθανατίστηκε με το τρόπαιο του πρωταθλητή Ισπανίας ανά χείρας. Επίσης, πλην του Κυπέλλου UEFA, το ’86, πήρε το Copa del Rey το 1989 και τρία Supercopa, από το 1988 έως το 1990. Εκείνη η ομάδα αδικήθηκε ουσιαστικά από ένα ματς: το 5-0 από τη Μίλαν στο «Σαν Σίρο», για το δεύτερο ημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών τη σεζόν 1988-89. Ο Μεξικανός πήρε κίτρινη μόλις στο 3’ και ουδέποτε συνδέθηκε με την πραγματικότητα ενός παιχνιδιού που είχε ξαναπαίξει, αφού η Ρεάλ βρέθηκε εκεί και το 1987, με την Μπάγερν Μονάχου, και το 1988, με θύτη την Αϊντχόφεν. Η per mare per terram προσπάθεια των «μπλάνκος» να δουν την ομάδα σε έναν τελικό μετά το 1981 και με το τρόπαιο που είχαν να κατακτήσουν από το 1966, δεν στέφθηκε με επιτυχία.

Το όνειρο απομακρύνθηκε οριστικά την επόμενη χρονιά, όταν η Μίλαν την απέκλεισε ξανά σε πρώιμο στάδιο, στο δεύτερο γύρο. Ο Σάντσεζ έμεινε άλλα δύο χρόνια και έφυγε επεισοδιακώ τω τρόπω το 1992, όταν αρνήθηκε να παίξει στο δεύτερο ημιτελικό του Κυπέλλου UEFA με την Τορίνο στο «Ντέλε Άλπι», ματς στο οποίο η «γκρανάτα», που στην πορεία της είχε αποκλείσει την ΑΕΚ, επικράτησε 2-0, ανέτρεψε το 2-1 του πρώτου παιχνιδιού και προκρίθηκε στον τελικό, όπου έχασε το τρόπαιο από τα «μωρά» του Λουίς φαν Χάαλ, ήτοι τον Άγιαξ.

Τουθόπερ επέστρεψε στο Μεξικό, όπου τον περίμεναν με αγκάλες ορθάνοιχτες. Έπαιξε στην Αμέρικα μία χρονιά, γύρισε στην Ισπανία για να φορέσει τη φανέλα της Ράγιο Βαγεκάνο τη σεζόν 1993-94, ξανά πίσω στην πατρίδα για να παίξει με την Ατλάντε, μια βόλτα στην Αυστρία, το 1995-96, με τη φανέλα της Λιντς, μερικά εύκολα δολάρια με τους Ντάλας Μπερν το καλοκαίρι του 1996 και ένα ανκόρ με την Ατλέτικο Σελάγια, το 1997.

Ο Ούγκο Σάντσες αποχώρησε ύστερα από 21 χρόνια και τρία Παγκόσμια Κύπελλα με το Μεξικό. Το 1978, στα 20 του, πήγε με την εθνική ομάδα στην Αργεντινή, ενώ οκτώ χρόνια αργότερα, το 1986, ήταν μέλος της ομάδας του Μιλουτίνοβιτς, που κατάφερε ό,τι καμία άλλη: προκρίθηκε στους προημιτελικούς. Ο Σάντσεζ είχε βάλει γκολ στη νίκη με σκορ 2-1 επί του Βελγίου, ενώ πανηγύρισε την πρόκριση επί της Βουλγαρίας, 2-0. Η πορεία τελείωσε στα πέναλτι με τη Δυτική Γερμανία. Ήταν μέλος, επίσης, της ομάδας που ξεκίνησε την… κατάρα των διαδοχικών αποκλεισμών στους «16», δηλαδή εκείνης που πήγε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994 στις ΗΠΑ και αποκλείστηκε στα πέναλτι, στο παιχνίδι με τη Βουλγαρία. Ο «Ουγκόλ» έπαιξε στην ήττα από τη Νορβηγία, 1-0, στους ομίλους, σε ό,τι ήταν το 58ο και τελευταίο παιχνίδι του με την Εθνική. Την προηγούμενη χρονιά είχε σκοράρει το 29ο γκολ του στο 2-0 επί του Εκουαδόρ, τον ημιτελικό του Copa America. Το Μεξικό ηττήθηκε από την Αργεντινή 2-1 στον τελικό του Γκουαγιακίλ του Ισημερινού.

Το παιδί που όταν σκόραρε με την ΟΥΝΑΜ πανηγύριζε με διαδοχικά κατακόρυφα, προσπαθώντας να ματσάρει το χρόνο που ο Μεξικανός σχολιαστής φώναζε «γκοοοοοοολ» στο μικρόφωνο, έγινε και προπονητής το 2000. Μόνο μία φορά, τη σεζόν 2008-09 με την Αλμερία, κόουτσαρε ομάδα εκτός Μεξικού. Η θητεία του κράτησε έξι μήνες. Μάλιστα, έγινε ο εκλέκτορας του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος από το 2006 έως το 2008. Το 2012 αποχώρησε των πάγκων. Ακόμα κι αν ήθελε να επιστρέψει, η τραγωδία με το θάνατο ενός εκ των πέντε παιδιών από δύο συζύγους, του 30χρονου Ούγκο Σάντσεζ Πόρτσουγκαλ, τον Νοέμβριο του 2014, από διαρροή γκαζιού στο διαμέρισμά του στην Πόλη του Μεξικού, τον κατέβαλε.

Τον Σεπτέμβριο του 2007, ένας δρόμος στην Πουέμπλα πήρε το όνομά του. Ψηφίστηκε ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα για την Βόρεια και την Κεντρική Αμερική.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News