Βαλντίρ Πέρες: Ο αδικημένος γκολκίπερ της Βραζιλίας του '82

Όσοι φίλαθλοι ήταν πολύ μικροί για να προλάβουν να βιώσουν την εμπειρία του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1982, άκουγαν το εξής αφήγημα για τη Βραζιλία του Τέλε Σάντανα: «Η πιο θεαματική ομάδα που εμφανίστηκε ποτέ, αλλά χαντακώθηκε από έναν τραγικό τερματοφύλακα».

Μέχρι που έφτασε η στιγμή να παρακολουθήσουν κάποτε τα στιγμιότυπα του μοιραίου αγώνα με την Ιταλία (2-3), που διεξήχθη στις 5 Ιουλίου 1982 στο «Σαριά» της Βαρκελώνης. Για να διαπιστώσουν ότι ο… αναθεματισμένος Βαλντίρ Πέρες, δεν έφερε ευθύνη για κανένα από τα τρία γκολ που είχε πετύχει ο Πάολο Ρόσι!

Άντε, να πεις ότι θα μπορούσε να είχε αντιδράσει λίγο καλύτερα στο δεύτερο γκολ, που το σουτ του Ρόσι δεν έστειλε την μπάλα στη γωνία; Και πάλι είχε μειονέκτημα απ’ τη στιγμή που ο Ιταλός σέντερ φορ ήταν φάτσα με την εστία, ύστερα από την λανθασμένη πάσα του Τονίνιο Σερέζο. Στο πρώτο, θα έπρεπε να είχαν αντιδράσει καλύτερα οι αμυντικοί, που άφησαν εντελώς αμαρκάριστο τον σκόρερ στο δεύτερο δοκάρι. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και στο τρίτο. Οπότε;

Η αλήθεια είναι ότι το φαινόμενο της επίρριψης των ευθυνών στον Βαλντίρ συναντάται περισσότερο εκτός Βραζιλίας. Στην πατρίδα του έχαιρε σεβασμού μέχρι τον πρόωρο θάνατό του το 2017 και ειδικά για τους οπαδούς της Σάο Πάουλο, την οποία υπηρέτησε στα καλύτερα χρόνια της καριέρας του (1973-84), είναι θρύλος.

Δεν έγινε ποτέ αποδιοπομπαίος τράγος όπως ο γκολκίπερ της μοιραίας εθνικής ομάδας του 1950, Μοασίρ Μπαρμπόζα. Οι συμπαίκτες του έχουν  να θυμούνται τα καλύτερα τόσο για την αξία του κάτω απ’ τα γκολπόστ όσο και για τον χαρακτήρα του. Ακόμα κι ο «πολύς» Σόκρατες, με τον οποίο δεν έκαναν ποτέ στενή παρέα, είχε δηλώσει ότι ο Βαλντίρ ήταν ο καλύτερος τερματοφύλακας της Βραζιλίας εκείνη την εποχή και άξιζε τη θέση του βασικού στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982. Και δεν του επέρριψε ποτέ ευθύνες για τον πρόωρο αποκλεισμό.

Ήταν ένας ήρεμος άνθρωπος που όλοι συμπαθούσαν και λέγεται ότι αυτό έπαιξε τον ρόλο του ώστε ο Σαντάνα να τον προτιμήσει έναντι του Έμερσον Λεάο. Ο βασικός γκολκίπερ της «σελεσάο» στα Μουντιάλ του 1974 και του 1978, είχε το συνήθειο να μιλάει πολύ στους συμπαίκτες του κατά τη διάρκεια των αγώνων, γεγονός που δημιουργούσε συχνά έριδες.

Ο Σαντάνα δεν ήθελε να διαταραχθεί η ηρεμία των αποδυτηρίων, η οποία ήταν εύθραυστη με τόσα πολλά «αστέρια» που υπήρχαν στις τάξεις της. Πέρα απ’ αυτό, όμως, ο Βαλντίρ προερχόταν από καλές σεζόν με τη Σάο Πάουλο (είχε αναδειχθεί πρωταθλητής Βραζιλίας το 1977 και πρωταθλητής Παουλίστα το 1975, το 1978, το 1980 και το 1981), ενώ είχε επιλεγεί ως τρίτος τερματοφύλακας στην εθνική ομάδα στα δύο Παγκόσμια Κύπελλα που είχαν προηγηθεί.

Η γκάφα κόντρα στη Σοβιετική Ένωση

Μάλλον η εντύπωση που έχει μείνει σε πολλούς για την αξία του Βαλντίρ οφείλεται στο τραγικό λάθος που έκανε στον πρώτο αγώνα της «σελεσάο» σ’ εκείνο το Μουντιάλ. Τότε που η μπάλα έφυγε μέσα απ’ τα χέρια του ύστερα από το μακρινό σουτ του Αντρέι Μπαλ και η Σοβιετική Ένωση πήρε προβάδισμα στο σκορ, πριν τα γκολ του Σόκρατες και του Έντερ αποκαταστήσουν την τάξη (τελικό σκορ 2-1).

Σε άλλους ίσως να φταίει το… αντιτουριστικό παρουσιαστικό του. Φαλακρός, όχι πολύ γυμνασμένος (ποιος ήταν, βέβαια, εκείνη την εποχή;) και ελάχιστα θεαματικός στις επεμβάσεις του. Αν παρακολουθήσετε, πάντως, στιγμιότυπα από την υπόλοιπη καριέρα του θα διαπιστώσετε ότι παρά τα μειονεκτήματά του, κατάφερνε να είναι αποτελεσματικός.

Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί, εξάλλου, ότι η Βραζιλία του Σαντάνα είχε χτυπητές αδυναμίες στην άμυνα. Είχαν γίνει αισθητές και στο Μουντιαλίτο του 1981, όπου είχε παρουσιάσει το jogo bonito που αγάπησαν εκατομμύρια ποδοσφαιρόφιλοι ανά τον κόσμο, αλλά δεν τις διόρθωσε μέχρι το μεγάλο ραντεβού της Ισπανίας, όπως μαρτυρά και το γεγονός ότι κράτησε ανέπαφη την εστία της μόνο στο ματς με την αδύναμη Νέα Ζηλανδία (4-0).

Δεν ήταν μόνο θέμα κλάσης των αμυντικών, αλλά κυρίως νοοτροπίας. Το αστείρευτο ταλέντο παικτών όπως ο Ζίκο, ο Σόκρατες ή ο Ρομπέρτο Φαλκάο, έδινε τη σιγουριά ότι η «σελεσάο» θα πετύχαινε πάντοτε ένα γκολ περισσότερο απ’ τον αντίπαλό της, όσα κι αν δεχόταν. Κι ας μη διέθετε κάποιον χαρισματικό σέντερ φορ, αφού ο Σερζίνιο (ο άλλος παίκτης της εντεκάδας στον οποίο έχει πέσει το ανάθεμα τόσα χρόνια) δεν ξεχώριζε για την τεχνική του κατάρτιση.

Ο Βαλντίρ, πάντως, είχε κερδίσει με το σπαθί του τη θέση του βασικού τερματοφύλακα της Εθνικής μετά το Μουντιαλίτο (όπου κάτω απ’ τα γκολπόστ είχε καθίσει ο Ζοάο Λέιτε). Τον Μάιο του 1981, μάλιστα, πραγματοποίησε εξαιρετικές εμφανίσεις στις εκτός έδρας φιλικές νίκες επί της Αγγλίας (1-0) και της Δυτικής Γερμανίας (2-1). Στο δεύτερο ματς καταγράφηκε και το highlight της καριέρας του, όταν απέκρουσε και τις δύο φορές το πέναλτι που εκτέλεσε ο Πάουλ Μπράιτνερ (μετά την πρώτη δόθηκε επανάληψη επειδή είχε βγει απ’ τη γραμμή του).

Η μοναδική ήττα αποδείχθηκε μοιραία

Είναι χαρακτηριστικό ότι στα 27 παιχνίδια που έδωσε η Βραζιλία με τον Βαλντίρ τερματοφύλακα, ο απολογισμός της ήταν 22 νίκες, τέσσερις ισοπαλίες και μόλις μία ήττα! Μία ήττα που άλλαξε την Ιστορία του ποδοσφαίρου, αλλά για την οποία ο τερματοφύλακας δεν είχε μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης, όπως άδικα του καταλογίζουν πολλοί.

Πάντως, δεν έμελλε να φορέσει ξανά το εθνόσημο ύστερα από το ματς με την Ιταλία στο «Σαριά». Ο Σαντάνα επανέφερε τον Λεάο για το Κόπα Αμέρικα του 1983 κι ύστερα από διάφορες δοκιμές κατέληξε απ’ το 1985 να καθιερώσει τον αναπληρωματικό του Βαλντίρ στην Ισπανία, Κάρλος Γκάλο, τον οποίο χρησιμοποίησε και στο Μουντιάλ του Μεξικού, το 1986.

Σε συλλογικό επίπεδο, ο γεννημένος στις 2 Ιανουαρίου 1951 τερματοφύλακας άρχισε την καριέρα του από την Πόντε Πρέτα. Από το 1973 που πήρε μεταγραφή στη Σάο Πάουλο καθιερώθηκε στο βασικό της σχήμα και αποχώρησε το 1984 έχοντας αγωνιστεί σε 617 αγώνες μόνο για το εθνικό πρωτάθλημα. Αγωνίστηκε στη συνέχεια στις Αμέρικα, Γκουαρανί, Κορίνθιανς και Πορτουγκέζα και το 1988 επέστρεψε στην Πόντε Πρέτα. Κρέμασε τα γάντια του το 1990, ως παίκτης της Σάντα Κρουζ.

Στη συνέχεια ασχολήθηκε με την προπονητική, εργαζόμενος κυρίως σε μικρές ομάδες μέχρι το 2013. Δεν πρόλαβε να χαρεί τη συνταξιοδότησή του, μια και πέθανε από ανακοπή καρδιάς την ώρα που γευμάτιζε με την οικογένειά του, στις 23 Ιουλίου 2017.

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 5 Ιουλίου

2014: Ο προπονητής της Εθνικής Ολλανδίας, Λουίς Φαν Χάαλ, προκαλεί αίσθηση όταν κάνει αλλαγή τερματοφύλακα στις καθυστερήσεις της παράτασης του προημιτελικού του Μουντιάλ με την Κόστα Ρίκα (0-0). Ο Τιμ Κρουλ παίρνει τη θέση του Γιάσπερ Σίλεσεν και δικαιώνει τον προπονητή του, αφού στη διαδικασία των πέναλτι αποκρούει τις εκτελέσεις του Ρουίς και του Ουμάνια και χαρίζει στους «Οράνιε» την πρόκριση στον ημιτελικό. Αντίπαλός της εκεί θα είναι η Αργεντινή, η οποία έχει νικήσει νωρίτερα 1-0 το Βέλγιο με γκολ του Γκονσάλο Ιγκουάιν.

2009: Ο Ρότζερ Φέντερερ κατακτά το Γουίμπλεντον για έκτη φορά, αφού νικά στον τελικό τον Άντι Ρόντικ με 3-2 σετ (5-7, 7-6, 7-6, 3-6, 16-14). Τα 77 γκέιμ είναι τα περισσότερα που έχουν παιχτεί ποτέ σε τελικό του μονού ανδρών (το παλιό ρεκόρ ήταν 71, στον τελικό του Αυστραλιανού Πρωταθλήματος το 1927), ενώ ρεκόρ συνιστούν και τα 30 γκέιμ που παίζονται στο τελευταίο σετ (20 είχε ο τελικός του Ρολάν Γκαρός το 1927). Παράλληλα, ο Φέντερερ φτάνει τους 15 τίτλους σε τουρνουά γκραν σλαμ και καταρρίπτει το σχετικό ρεκόρ του Πιτ Σάμπρας (14).

2006: Η Γαλλία νικά 1-0 την Πορτογαλία στον δεύτερο ημιτελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Γερμανίας, με γκολ που πετυχαίνει ο Ζινεντίν Ζιντάν με πέναλτι στο 33′ και κλείνει ραντεβού στον τελικό με την Ιταλία.

1998: Ο Πιτ Σάμπρας νικά τον Γκόραν Ιβανίσεβιτς με 3-2 σετ (6-7, 7-6, 6-4, 3-6, 6-2) και κατακτά το Γουίμπλεντον για πέμπτη φορά στην καριέρα του, ισοφαρίζοντας το ρεκόρ του Μπιορν Μποργκ στην open era. Ο ελληνικής καταγωγής Αμερικανός τενίστας θα προσθέσει άλλα δύο τρόπαια στη συλλογή του τα επόμενα δύο χρόνια, όμως ο Ρότζερ Φέντερερ θα του πάρει το ρεκόρ το 2017, όταν θα φτάσει τις οκτώ κατακτήσεις.

1997: Σε ηλικία 16 ετών και 278 ημερών, η Ελβετίδα Μαρτίνα Χίνγκις γίνεται η νεότερη νικήτρια του Γουίμπλεντον από το 1887, όταν η Αγγλίδα Λότι Ντοντ είχε κατακτήσει τον τίτλο σε ηλικία 15 ετών και 256 ημερών. Η Χίνγκις νικά στον τελικό την Τσέχα Γιάνα Νοβότνα με 2-1 σετ (2-6, 6-3, 6-3).

1994: Ο Ρομπέρτο Μπάτζιο οδηγεί την Ιταλία στους «8» του Παγκοσμίου Κυπέλλου των ΗΠΑ, με τα δύο γκολ που πετυχαίνει στον αγώνα με τη Νιγηρία στη Βοστώνη (2-1 στην παράταση). Οι Αφρικανοί ανοίγουν το σκορ με τον Αμουνίκε στο 26′, όμως ο Μπάτζιο ισοφαρίζει στο 89′, παρότι οι «Ατζούρι» έχουν μείνει με δέκα από το 76′ λόγω αποβολής του Τζόλα. Στο 102′, ο άσος της Γιουβέντους πετυχαίνει και δεύτερο γκολ με πέναλτι και ολοκληρώνει την ανατροπή.

1992: Ο Νίκος Γκάλης τίθεται εκτός Άρη, μια και απορρίπτει την πρόταση του προέδρου, Θεόφιλου Μητρούδη, να αναλάβει υπεύθυνος των ακαδημιών του συλλόγου επειδή δεν βρίσκεται στα αγωνιστικά πλάνα για την επόμενη περίοδο. Από την ίδια κιόλας μέρα, αρχίζει μάχη μεταξύ Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού για την απόκτησή του.

1991: Η ΑΕΚ ολοκληρώνει τη μεταγραφή του επιθετικού της Βέροιας, Αλέξη Αλεξανδρή. Ο 23χρονος επιθετικός από το Κιάτο Κορινθίας είχε αναδειχθεί πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος της Β’ Εθνικής, παρά τον υποβιβασμό της ομάδας του και εκείνες τις μέρες μετέχει με την εθνική ομάδα στους Μεσογειακούς Αγώνες της Αθήνας.

1987: Ο 22χρονος Αυστραλός Πατ Κας κάνει τη μεγάλη έκπληξη στον τελικό του Γουίμπλεντον, αφού νικά με 3-0 σετ τον Τσεχοσλοβάκο, Νο 1 στον κόσμο, Ιβάν Λεντλ (7-6, 6-2, 7-5). Αμέσως μετά τον νικητήριο πόντο ο Κας σκαρφαλώνει στην κερκίδα για να χαιρετίσει τους γονείς του, τη σύντροφό του και τον προπονητή του, σπάζοντας το πρωτόκολλο που επικρατούσε έως τότε στο τουρνουά. Την παράδοση θα συνεχίσουν τα επόμενα χρόνια κι άλλοι νικητές του λονδρέζικου τουρνουά.

1986: Ο Νίκος Γκάλης σημειώνει ρεκόρ παραγωγικότητας με τη φανέλα της Εθνικής Ελλάδας. Πετυχαίνει 53 πόντους στην πρεμιέρα του Μουντομπάσκετ της Ισπανίας κόντρα στον Παναμά και οδηγεί το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα στην άνετη νίκη με 110-81.

1982: Με χατ τρικ του Πάολο Ρόσι η Ιταλία νικά με 3-2 τη Βραζιλία στο «Σαριά» της Βαρκελώνης και προκρίνεται στους «4» του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ισπανίας. Η «Σελεσάο» των Ζίκο, Σόκρατες, Έντερ, Ζούνιορ, έχει φτάσει στον καθοριστικό αγώνα έχοντας τέσσερις νίκες σε ισάριθμους αγώνες και πραγματοποιώντας ορισμένες εντυπωσιακές εμφανίσεις. Προδίδεται, ωστόσο, από την αφελή αμυντική της λειτουργία που επιτρέπει στον Ρόσι να σκοράρει στο 5′, στο 25′ και στο 75′.

Το σοκ της ήττας είναι τεράστιο στη Βραζιλία και καταγράφονται οι αυτοκτονίες 14 ανθρώπων στους δρόμους διάφορων πόλεων. Στα ημιτελικά προκρίνεται και η Δυτική Γερμανία, αφού η Αγγλία αποτυγχάνει να νικήσει την Ισπανία (0-0) στον τελευταίο αγώνα του άλλου ομίλου. Οι Άγγλοι αποκλείονται χωρίς να έχουν γνωρίσει την ήττα στη διοργάνωση.

1980: Ο Μπιορν Μποργκ νικά με 3-2 τον Τζον ΜακΕνρο στο τελικό του Wimbledon και κατακτά τον τίτλο για πέμπτη διαδοχική χρονιά. Στο μικτό διπλό, το τρόπαιο κερδίζουν τα αδέλφια Τζον και Τρέισι Όστιν, το πρώτο οικογενειακό δίδυμο που καταφέρνει κάτι τέτοιο μετά το ζεύγος Λέσλι και Κίτι Γκόντφρι, το 1926.

1975: Ο Αμερικανός Άρθουρ Ας γίνεται ο πρώτος μαύρος τενίστας που κερδίζει το Γουίμπλεντον. Νικά στον τελικό τον συμπατριώτη του, Τζίμι Κόνορς, με 3-1 σετ (6-1, 6-1, 5-7, 6-4).

1972: Ο ΠΑΟΚ κατακτά το Κύπελλο Ελλάδας, τον πρώτο τίτλο της ιστορίας του στο ποδόσφαιρο. Στον τελικό που διεξάγεται στο στάδιο «Γ. Καραϊσκάκης», επικρατεί με 2-1 του πρωταθλητή Παναθηναϊκού με πρωταγωνιστή τον Γιώργο Κούδα, ο οποίος πετυχαίνει και τα δύο γκολ, στο 2′ και το 88′. Οι «πράσινοι μειώνουν στο 89′ με τον Τάκη Παπαδημητρίου.

1969: Ο Αυστραλός Ροντ Λέιβερ κερδίζει το Γουίμπλεντον για τέταρτη φορά, όταν νικά τον συμπατριώτη του Τζον Νιούκομ με 3-1 σετ (6-4, 5-7, 6-4, 6-4).

1959: Ο Ολυμπιακός νικά με 2-1 τη Δόξα Δράμας στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδας στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και κάνει  το τρίτο διαδοχικό νταμπλ (ύστερα από εκείνα του 1957 και του 1958). Πρόκειται για ρεκόρ που παραμένει ακατάρριπτο στο ελληνικό ποδόσφαιρο.

1947: Ο Λάρι Ντόμπι υπογράφει στους Κλίβελαντ Ίντιανς και γίνεται ο πρώτος μαύρος αθλητής που θα αγωνιστεί στην American League του μπέιζμπολ.

1924: Πραγματοποιείται η επίσημη Τελετή Έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού, οι οποίοι έχουν αρχίσει από τις 4 Μαΐου. Μετέχουν 2.826 αθλητές και 130 αθλήτριες από 44 χώρες, ενώ τότε κάνει για πρώτη φορά την εμφάνισή του το μότο «Citius, altius, fortius» («πιο γρήγορα, πιο ψηλά, πιο δυνατά»).

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News