Μπεν Τζόνσον: Το τελειωτικό χτύπημα στο ξεπεσμένο είδωλο

Το πόσο είχε πέσει στα μάτια του αθλητικού κόσμου ο Μπεν Τζόνσον αποδείχθηκε στις 5 Μαρτίου 1993. Η απόφαση της IAAF να τον αποκλείσει ισόβια απ’ όλες τις αθλητικές διοργανώσεις, απασχόλησε ελάχιστους φιλάθλους και πέρασε στα «ψιλά» του Τύπου.

Ο Καναδός σπρίντερ, ο δημοφιλέστερος αθλητής του κόσμου μέχρι τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1988 στη Σεούλ, οπότε και πιάστηκε «ντοπέ» με την απαγορευμένη ουσία στανοζόλη λίγες μέρες αφότου είχε κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στα 100 μ. με νέο παγκόσμιο ρεκόρ (9.79), υποχρεωνόταν να κρεμάσει ντροπιασμένος τα spikes του. «Το δις εξαμαρτείν, ουκ ανδρός σοφού», όπως έλεγαν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι και ακόμα και οι λίγοι που τον είχαν υπερασπιστεί την πρώτη φορά, είχαν στραφεί εναντίον του.

Στις 7 Ιανουαρίου 1993 ο Τζόνσον είχε πιαστεί με αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης σε έναν αγώνα 50 μ. στην Γκρενόμπλ. Από την πρώτη στιγμή που έγινε γνωστό το θετικό τεστ, άπαντες ήταν προετοιμασμένοι για την ποινή που θα τον απέκλειε για πάντα απ’ τους στίβους. Κάποιες υπερβολικές αντιδράσεις, ωστόσο, επιβεβαίωσαν ένα άλλο αρχαιοελληνικό ρητό, το «δρυός πεσούσης, πας ανήρ ξυλεύεται». Ειδικά οι επίσημοι του Καναδά έδιναν την αίσθηση ότι διαγωνίζονταν για το ποιος θα κάνει την πιο σκληρή δήλωση για το ξεπεσμένο είδωλο της χώρας.

«Το ολυμπιακό κίνημα, το αθλητικό κίνημα, αυτή η χώρα, όλοι μαζί κουβαλάμε το βαρύ φορτίο της ντροπής», είπε στις 5 Μαρτίου 1993 ο εκπρόσωπος της ομοσπονδίας στίβου του Καναδά, Πολ Ντιπρέ. Τον ξεπέρασε, όμως, ο υπουργός αθλητισμού της χώρας, Πιερ Καντιέ, ο οποίος χαρακτήρισε τον Τζόνσον «όνειδος του έθνους» και συνέχισε μια μια δήλωση που είχε έντονη ρατσιστική χροιά: «Καλό θα ήταν να σκεφτεί να επιστρέψει στην Τζαμάικα»!

Απατεώνας ή εξιλαστήριο θύμα;

Ο Τζόνσον δεν επέστρεψε φυσικά στη γενέτειρά του, απ’ την οποία είχε μεταναστεύσει οικογενειακώς στον Καναδά το 1976. Δεν εξαγνίστηκε όμως ποτέ στα μάτια ακόμα και όσων θεωρούσαν ότι ήταν το εξιλαστήριο της ΔΟΕ και της IAAF, οι οποίες είχαν κλείσει τα μάτια σε αντίστοιχες περιπτώσεις ντόπινγκ άλλων μεγάλων αθλητών.

Το 1988, άλλωστε, ο μεγάλος αντίζηλός του, Καρλ Λιούις, είχε βρεθεί θετικός στην εφεδρίνη κατά τη διάρκεια των «τράιαλς» των ΗΠΑ για τους Ολυμπιακούς. Δεν τιμωρήθηκε ποτέ, αφού έγιναν δεκτοί οι ισχυρισμοί του ότι είχε πάρει κατά λάθος την απαγορευμένη ουσία μέσω κινέζικων συμπληρωμάτων διατροφής. Ο Αμερικανός σούπερ σταρ έτρεξε κανονικά στη Σεούλ και ευνοήθηκε από το σκάνδαλο ντόπινγκ του Τζόνσον: Αν και είχε τερματίσει δεύτερος στον τελικό των 100 μ., τού απονεμήθηκε το χρυσό μετάλλιο.

Και ο Λίνφορντ Κρίστι, όμως, ο οποίος προήχθη από χάλκινο σε ασημένιο ολυμπιονίκη στο κατοστάρι, είχε μπλεξίματα κατά τη διάρκεια των αγώνων στην πρωτεύουσα της Νοτίου Κορέας. Στο δείγμα ούρων που έδωσε μετά τη συμμετοχή του στους προκριματικούς των 200 μ. εντοπίστηκαν μεταβολίτες εφεδρίνης, αλλά απαλλάχθηκε με ψήφους 11-10 μια και η χρήση της απαγορευμένης ουσίας αποδόθηκε σε ένα ρόφημα με τζίνσενγκ που είχε πιει.

Κανείς δεν μπορούσε να πει ότι ο Τζόνσον ήταν «καθαρός». Τα περιστατικά αυτά, όμως, φώλιασαν στο μυαλό πολλών την υποψία ότι όλοι οι κορυφαίοι αθλητές έπαιρναν παράνομες ουσίες και οι αρχές τιμωρούσαν μόνο όσους – για οποιονδήποτε λόγο – δεν ήταν αρεστοί στο σύστημα. Ο Καναδός θεωρήθηκε από μεγάλη μερίδα της κοινής γνώμης το εξιλαστήριο θύμα.

Το αποτυχημένο comeback

Αν και τα χρόνια που ακολούθησαν ξέσπασαν κι άλλα μεγάλα σκάνδαλα ντόπινγκ, όπως αυτό της Balco (με μεγαλύτερο «ψάρι» τη Μάριον Τζόουνς) και του ποδηλάτη Λανς Άρμστρονγκ, ο Τζόνσον είναι καταδικασμένος να έρχεται πρώτος στο μυαλό όταν μνημονεύονται αντίστοιχες περιπτώσεις.

Ήταν το πιο hot όνομα του παγκόσμιου αθλητισμού και πιάστηκε ντοπαρισμένος τη στιγμή της απόλυτης δόξας. Στην ιερή (ακόμα) διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων, που υποτίθεται ότι αναβίωναν το αρχαίο αθάνατο πνεύμα του αθλητισμού.

Οι υποστηρικτές του περίμεναν πώς και πώς την επιστροφή του ύστερα από τη λήξη του διετούς αποκλεισμού που του είχε επιβληθεί μετά το σκάνδαλο της Σεούλ. Αποδείχθηκε, ωστόσο, ότι χωρίς βοήθεια ο Καναδός ήταν ένας σπρίντερ μέτριων δυνατοτήτων. Το 1991 απέτυχε να κερδίσει θέση στην εθνική ομάδα της χώρας του για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Τόκιο.

Το κατάφερε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης, το 1992, όπου όμως απογοήτευσε. Τερμάτισε τελευταίος στον ημιτελικό του, όπου είχε φτάσει με πολύ κόπο και κορυφαία επίδοση στα 10.30 (στον προημιτελικό). Στα 30 του χρόνια θεωρούνταν ήδη «τελειωμένος» και η νέα χρήση απαγορευμένων ουσιών επιτάχυνε το φινάλε.

Το 1999 ένα καναδικό δικαστήριο αναγνώρισε ότι είχαν γίνει δικονομικά σφάλματα από την επιτροπή της IAAF που του είχε επιβάλει ισόβιο αποκλεισμό στις 5 Μαρτίου 1993. Τούτο, ωστόσο, σήμαινε ότι θα μπορούσε να τρέξει μόνο στον Καναδά, μια και η διεθνής ομοσπονδία του στίβου όμως τον θεωρούσε ακόμα τιμωρημένο. Αν κάποιος άλλος αθλητής δεχόταν να συμμετάσχει σε αγώνα απέναντί του, θα ήταν αντιμέτωπος με κυρώσεις.

Ο Τζόνσον έτρεξε πράγματι μόνος του ένα κατοστάρι, τον Ιούνιο του 1999 στο Κίτσενερ του Οντάριο (ο χρόνος του ήταν 11 δευτερόλεπτα), όμως τον Νοέμβριο του ίδιου έτους βρέθηκε ξανά θετικός σε απαγορευμένη ουσία. Κανείς πια δεν μπορούσε να τον υπερασπιστεί…

Είχε ήδη αρχίσει να εργάζεται ως personal trainer, έχοντας συνεργαστεί με τον θρύλο του ποδοσφαίρου, Ντιέγκο Μαραντόνα (που αντιμετώπιζε παρόμοια προβλήματα), αλλά και με τον Αλ Σααντί Καντάφι, γιο του δικτάτορα της Λιβύης που ονειρευόταν να πάρει μεταγραφή μεταγραφή στη Γιουβέντους (και πράγματι έπαιξε αργότερα χωρίς επιτυχία στην Περούτζια και την Ουντινέζε).

Δεν έχει πάψει να ισχυρίζεται ότι έπεσε θύμα οργανωμένης συνωμοσίας στη Σεούλ, λίγοι όμως είναι πλέον αυτοί που τον πιστεύουν. Ακόμα λιγότεροι είναι κι εκείνοι που θυμούνται την εποχή της δόξας του, πριν τις συνταρακτικές αποκαλύψεις για την απαγορευμένη βοήθεια που τον είχε μετατρέψει στον ταχύτερο άνθρωπο στον κόσμο.

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 5 Μαρτίου

2023: Ο Στέφανος Τζίμας πετυχαίνει το τελευταίο γκολ του ΠΑΟΚ στη νίκη με 6-0 επί του Ιωνικού και γίνεται ο νεότερος σκόρερ του «Δικεφάλου» στην Α’ Εθνική/Super League (17 ετών και 58 ημερών). Το παλιό ρεκόρ κατείχε ο Γιώργος Κούδας, ο οποίος ήταν 17 ετών και 130 ημερών όταν πέτυχε το παρθενικό του γκολ στο 1-0 επί της Νίκης Βόλου, την 1η Απριλίου 1964.

2021: Ο Μίλτος Τεντόγλου διατηρεί τον τίτλο του πρωταθλητή Ευρώπης κλειστού στίβου στο μήκος, στη διοργάνωση του Τορούν της Πολωνίας, με άλμα στα 8.35 μ.

2020: Πεθαίνει σε ηλικία 84 ετών ο Μιχάλης Τροχανάς, ο οποίος υπήρξε μεγαλομέτοχος της ΠΑΕ ΑΕΚ μεταξύ 1995 και 1999.

2018: Πεθαίνει από καρκίνο σε ηλικία 62 ετών ο πρόεδρος της κυπριακής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου, Κώστας Κουτσοκούμνης.

2014: Ο Κριστιάνο Ρονάλντο φτάνει τα 49 γκολ με την Εθνική Πορτογαλίας, με τα δύο που σημειώνει εναντίον του Καμερούν (5-1) και μένει μόνος πρώτος στην πρώτη θέση του πίνακα των σκόρερ της, αφήνοντας δεύτερο τον Παουλέτα με 47. Σήμερα ο κορυφαίος άσος έχει φτάσει το ρεκόρ σε αστρονομικά ύψη (128 τέρματα σε 205 συμμετοχές).

2011: Πεθαίνει σε ηλικία 65 ετών ο μουσικοσυνθέτης, Μανώλης Ρασούλης. Υπήρξε ένθερμος οπαδός του ΟΦΗ και είχε συνθέσει τον ύμνο του συλλόγου.

2005: Η Γερμανίδα άλτρια του μήκους, Μπιάνκα Κάπλερ, υποδεικνύει στους κριτές ότι είχαν μετρήσει λάθος το τελευταίο της άλμα στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος στα 6.96 μ., που θα της χάριζε το χρυσό μετάλλιο. Την επομένη το λάθος επιβεβαιώνεται μέσω της ανάλυσης του βίντεο και το άλμα ακυρώνεται, η Κάπλερ υποχωρεί από την 1η στην 4η θέση (με 6.53 μ. έναντι 6.59 της Ρουμάνας, Αντίνα Άντον, που κατακτά το χάλκινο μετάλλιο), όμως οι διοργανωτές της προτείνουν να επαναλάβει την τελευταία της προσπάθεια, κάτι που εκείνη δεν αποδέχεται. Σε ένδειξη fair play, η IAAF αποφασίζει να απονείμει τιμής ένεκεν στην Κάπλερ ένα χάλκινο μετάλλιο.

2000: Ο Δημοσθένης Ταμπάκος κατακτά το χρυσό μετάλλιο στους κρίκους σto διεθνές μίτινγκ της Μόσχας με 9.750 βαθμούς.

1995: Σημειώνεται το χειρότερο ατύχημα στην ιστορία του ιστιοπλοϊκού αγώνα America’s Cup. Σκάφος 75 μέτρων από την Αυστραλία σπάει στη μέση και βυθίζεται στις άγριες θάλασσες του Σαν Ντιέγκο, αλλά τα 17 μέλη του πληρώματος σώζονται.

1978: Αν και αγωνίζεται με παίκτη λιγότερο από το 68′, λόγω αποβολής του Μπάγεβιτς, η ΑΕΚ νικά με 2-0 τον Παναθηναϊκό στη Νέα Φιλαδέλφεια (50′ Τάσος, 89′ Μουσούρης) και κάνει ένα ακόμα βήμα για την κατάκτηση του πρωταθλήματος.

1970: Ο γενικός γραμματέας Αθλητισμού της Χούντας, Κωνσταντίνος Ασλανίδης, αποφασίζει τον υποβιβασμό της Παναχαϊκής στη Β’ Εθνική χωρίς να της επιτρέψει να απολογηθεί, ύστερα από καταγγελία του ποδοσφαιριστή του Άρη, Τάκη Λουκανίδη, για απόπειρα δωροδοκίας του συμπαίκτη του, Βαγγέλη Συρόπουλου, από παράγοντες της πατρινής ομάδας.

1960: Ο Αμερικανός σφαιροβόλος Ντάλας Λονγκ καταρρίπτει το παγκόσμιο ρεκόρ με βολή στα 19.38 μ. στο Λος Άντζελες.

1930: Η Εσπανιόλ συντρίβει με 8-1 τη Ρεάλ Μαδρίτης. Πρόκειται για τη βαρύτερη ήττα των Μαδριλένων στην ιστορία τους στο ισπανικό πρωτάθλημα.

1922: Η Φίμπι Αν Όουκλι κάνει ρεκόρ στην σκοποβολή γυναικών όταν πετυχαίνει 98 στους 100 στόχους.

1864: Διεξάγονται για πρώτη φορά αγώνες στίβου μεταξύ των πανεπιστημίων του Όξφορντ και του Κέιμπριτζ στην Αγγλία.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News