Γιουγκοπλάστικα: Ο Νταγκ Μο ήταν σίγουρος ότι οι Ντένβερ Νάγκετς έχασαν στη Ρώμη

Ο τελικός του McDonalds Open στις 22 Οκτωβρίου του 1989 είχε τελειώσει, οι Νάγκετς πήραν το δρόμο της επιστροφής για το Ντένβερ και δύο μέρες αργότερα, στις 24 του ίδιου μήνα, ένα δημοσίευμα των «Los Angeles Times» τούς ήθελε να ενδιαφέρονται για τον Τόνι Κούκοτς.

Ο Κροάτης δεν θα έκανε το υπερατλαντικό ταξίδι παρά τρία χρόνια μετά. Ο ειλαπιναστής του, Ντίνο Ράτζα, αναμενόταν στη Βαρκελώνη τον επόμενο χρόνο, το 1990. Ο 22χρονος σέντερ δεν θα έφτανε στις Ηνωμένες Πολιτείες παρά μαζί με τον Κούκοτς και αφού πρώτα έκανε ένα… ποδοσφαιρικό τριετές συμβόλαιο με τη Βίρτους Ρόμα.

Η «αράχνη» θα παρέμενε επίσης στην Ευρώπη ως το 1993 και από το 1991 και έπειτα θα έπαιζε για δύο χρόνια στην Μπένετον Τρεβίζο. Αλλά τότε δεν ήταν δυνατόν να το γνωρίζει κάποιος. Υποτίθετο ότι και οι δύο θα έπαιρναν το δρόμο για το NBA νωρίτερα από ότι το έκαναν. Τα χρήματα της Ιταλίας, όμως, θα τους κέρδιζαν.

Το θέμα ήταν ότι διαφορετικοί αέρηδες φυσούσαν στον κόσμο του μπάσκετ. Από το 1987, όταν και έγινε η πρώτη διοργάνωση στο Μιλγουόκι, η υποψία ότι υπήρχε ευρωπαϊκό μπάσκετ σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο εκκολαπτόνταν στους κύκλους του NBA. Ακόμη δεν γινόταν εμφανές, δεν υπήρχαν στοιχεία παρ’ ότι οι διοργανώσεις θα γίνονταν μπροστά στα μάτια τους, εφόσον το ήθελαν.

Σε εκείνο το McDonalds Open ήταν η Σοβιετική Ένωση καλεσμένη, μία κίνηση που λογιζόταν και ως πολιτική ενώ Ρόναλντ Ρίγκαν και Σεργκέι Γκορμπατσόφ τα έβρισκαν μεταξύ τους. Την επόμενη χρονιά, που το φιλοξένησε η Μαδρίτη, είχε σταλεί ως πρεσβευτής του μπάσκετ των ΗΠΑ ο Λάρι Μπερντ, που έφτασε στην πρωτεύουσα της Ισπανίας παρέα με τους Μπόστον Σέλτικς.

Στο «Παλαέουρ» της Ρώμης, το 1989, ο Κούκοτς έζησε σκηνές από ταινία προσεχώς: πρώτα, έπαιξε με αντίπαλο μία ομάδα του NBA, αφού η Γιουγκοπλάστικα, πρωταθλήτρια Ευρώπης στο Μόναχο με τις νίκες της επί των Μπαρτσελόνα και Μακάμπι Τελ Αβίβ τον Απρίλιο, νίκησε δύσκολα τη Φίλιπς Μιλάνο και αντιμετώπισε τους Νάγκετς, οι οποίοι είχαν μπει στα Playoffs.

Η ομάδα τους, με τους Άλεξ Ίνγκλις, Φατ Λέβερ, Μάικλ Άνταμς, Τζο Μπάρι Κάρολ και Τιμ Κέμπτον, ήταν αξιόπιστη και ο Νταγκ Μο ήταν θρύλος, όχι, πάντως, για καλό λόγο. Ήταν ένας από τους 37 φοιτητές, από 22 κολέγια, που συνελήφθησαν όταν αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο με τους «κομμένους» πόντους την περίοδο 1960-61.

Ο Μο είχε παραδεχθεί την ανάμιξή του, ότι πόνταρε σε παιχνίδια του Νορθ Καρολάινα και επηρέαζε τις διαφορές, και για να συνεχίσει στο μπάσκετ μετοίκησε στην Ιταλία, όπου για δύο χρόνια, από το 1965 έως το 1967, έπαιξε στην Πετράρκα Πάντοβα. Μπορεί να μην πρόλαβε τον Αλεκσάνταρ Νίκολιτς, που ήταν προπονητής εκεί από το 1963 έως το 1965, έμαθε πάντως ένα ή δυο πράγματα για τον τρόπο του.

Πήρε συγχωροχάρτι και επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Καλός παίκτης μπορεί να μην έγινε, αλλά μετατράπηκε σε πολύ αξιόπιστο προπονητή. Οδήγησε τους Σαν Αντόνιο Σπερς στους τελικούς της… Ανατολής το 1979, αλλά η ομάδα του Τέξας επιδόθηκε σε ένα πρώτης τάξεως χαρακίρι: προηγήθηκε 3-1 επί των Ουάσινγκτον Μπούλετς και ηττήθηκε στα τρία επόμενα παιχνίδια της με συνολική διαφορά της τάξεως των 14 πόντων, χάνοντας 107-105 στο έβδομο.

Ήταν η μεγαλύτερη ευκαιρία του «πατέρα του finger roll», Τζορτζ Γκέρβιν, να παίξει σε τελικούς NBA.

«Στη Γιουγκοπλάστικα έκλεψαν πόντους»

Ο Μο θεωρείτο ο αναδιαρθρωτής των Ντένβερ Νάγκετς και είχε πάρει ένα χρόνο πριν, το 1988, το βραβείο του κορυφαίου προπονητή της χρονιάς.

Θα πρέπει να κατανοήσει κάποιος την απόσταση στη διαφορά των ομάδων του NBA από τις ευρωπαϊκές τώρα, για να την πολλαπλασιάσει προκειμένου να βρει τα έτη φωτός που απείχαν εκείνη την εποχή.

Αν, φερ’ ειπείν, η πρωταθλήτρια Ευρώπης Αναντολού Εφές έπαιζε απέναντι στους Χιούστον Ρόκετς, που είχαν το χειρότερο ρεκόρ στο NBA πέρυσι, οι πιθανότητες θα έκλιναν προς το 50-50. Αν έπαιζε με τους Μπρούκλιν Νετς, που αποκλείστηκαν στον πρώτο γύρο με τους Σέλτικς, θα ήταν αρκετά λιγότερες.

Πριν 33 χρόνια, θεωρείτο σχεδόν απίθανο για μια ευρωπαϊκή ομάδα να νικήσει την αντίστοιχη του NBA, πολλώ δε μάλλον μία επιθετική μηχανή, που έπαιζε αυτό που τότε αποκαλείτο «run ‘n’ gun» και έκανε πολλές κατοχές στην επίθεσή της.

Για του λόγου το ασφαλές, οι Νάγκετς έβαλαν 137 πόντους στην Μπαρτσελόνα, σε έναν ημιτελικό που νίκησαν με 34 πόντους διαφορά, και 135 στη Γιουγκοπλάστικα. Σε αυτό το παιχνίδι, επικράτησαν με μόλις έξι πόντους.

Ο Μο ήταν εκστασιασμένος με την εμφάνιση του συγκροτήματος του Μπόζινταρ Μάλκοβιτς. Ήταν εντελώς ζαλισμένος, για την ακρίβεια, σε μία πόλη που ένα κομμάτι του ακόμα και τώρα, στα 84 του, θεωρεί δική του. Μέσα στη Ρώμη είπε το… ανομολόγητο, ότι «θεωρώ πως στη Γιουγκοπλάστικα οι διαιτητές έκλεψαν πόντους», επειδή «σκόραραν σε κάθε επίθεσή τους στο καλάθι μας».

Μαθηματικά, δηλαδή, «αν πετυχαίναμε και εμείς καλάθι σε κάθε επίθεσή μας, το παιχνίδι θα μπορούσε να έρθει μόνο ισοπαλία». Ο Μο συμπλήρωσε ότι «η Γιουγκοπλάστικα πρέπει να έπαιξε χειρότερη άμυνα από εμάς, για να έχασε αυτό το παιχνίδι».

Αν οι εθνικές διοργανώσεις ως τότε είχαν αυτόπτες μάρτυρες κολεγιόπαιδα εξ ΗΠΑ, που την τελευταία διετία δεν μπόρεσαν να αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό επαγγελματιών Ευρωπαίων παικτών, το 1989 είχε έρθει η ώρα ένας οργανισμός του NBA να διαπιστώσει για ποιο λόγο ο Ντράζεν Πέτροβιτς και ο Βλάντε Ντίβατς βρίσκονταν ήδη στις Ηνωμένες πολιτείες και τα χρυσαφένια τέκνα του ευρωπαϊκού μπάσκετ όδευαν ήδη προς τα εκεί.

Το τελικό 135-129 ήταν μια μνημειώδης ήττα, που έμοιαζε με νίκη. Τα χρόνια που θα περνούσαν, θα έφερναν τις ευρωπαϊκές ομάδες, που ήταν ούτως ή άλλως σε καλύτερη κατάσταση από εκείνη του NBA επειδή οι υποχρεώσεις είχαν ήδη αρχίσει, πολύ κοντύτερα στο «μαγικό κόσμο». Ούτως ή άλλως, οι νίκες είχαν ήδη έρθει.

Η Μακάμπι Τελ Αβίβ είχε επικρατήσει των Ουάσινγκτον Μπούλετς 98-97 στις 8 Σεπτεμβρίου του 1978, των Νιου Τζέρσεϊ Νετς 104-97 στις 28 Αυγούστου του 1984 και των Φοίνιξ Σανς 113-98 την επόμενη μέρα. Επιπλέον, στις 24 Ιουλίου του 1988, η Σοβιετική Ένωση επικράτησε των Ατλάντα Χοκς 132-124, ενώ προετοιμαζόταν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ.

Προφανώς, σε όλα αυτά τα παιχνίδια μπαίνουν οι αστερίσκοι της χρονικής περιόδου που έγιναν και των ελάχιστα αποσαφηνισμένων πληροφοριών για τα παιχνίδια.

Η πρώτη νίκη της Μακάμπι επί των Μπούλετς, που ήταν και το πρώτο φιλικό ευρωπαϊκής ομάδας με αντίστοιχη του NBA, έρχεται επειδή οι πρωταθλητές συστήνονται με την άμυνα ζώνης, την οποία «είχαμε να παίξουμε δέκα χρόνια», όπως δήλωσε ο εμβληματικός προπονητής των Μπούλετς, Ντικ Μότα.

Ο σπουδαίος Γουές Ανσέλντ, MVP των τελικών της προηγούμενης χρονιάς, πάντως, δικαιολόγησε την ήττα, λέγοντας ότι «ήρθαμε στο Ισραήλ για διακοπές, για να διασκεδάσουμε. Το παιχνίδι δεν ήταν ο λόγος της επίσκεψής μας».

Πάντως, εκείνη η ήττα της Γιουγκοπλάστικα θεωρείται το πρώτο ανταγωνιστικό ματς. Οι Γιουγκοσλάβοι έβαλαν 231 πόντους σε δύο παιχνίδια. Γι’ αυτό, κιόλας, έχει δίκιο-βουνό ο Μπόζα Μάλκοβιτς, όταν έλεγε στη Λιμόζ πως «αν είχα τον Κούκοτς θα έπαιζα επιθετικό μπάσκετ». Από εκείνους τους «ζούτσκι, πιο περίτρανη απόδειξη για το λογικό της τοποθέτησής του, δεν υπάρχει.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News