Φερνάντο Μαρτίν: Ο τραγικός θάνατος του πρώτου Ισπανού που έπαιξε στο ΝΒΑ

Όσα χρόνια κι αν περάσουν, ο τραγικός χαμός του Φερνάντο Μαρτίν στις 3 Δεκεμβρίου 1989 θα «στοιχειώνει» το ισπανικό και, κατ’ επέκταση, το ευρωπαϊκό μπάσκετ, αφήνοντας να πλανώνται πολλά ερωτήματα.

Πόσο ψηλότερα θα είχε φτάσει ο 27χρονος σέντερ αν το νήμα της ζωής του δεν είχε κοπεί τόσο βίαια στο τροχαίο δυστύχημα στον αυτοκινητόδρομο Μ-30 της Μαδρίτης; Θα επέστρεφε πιο ώριμος στο ΝΒΑ, όπου είχε παίξει την περίοδο 1986-87 με τους Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς – όντας ο πρώτος Ισπανός μπασκετμπολίστας που κατάφερε κάτι τέτοιο; Θα μπορούσαν να συγκριθούν μαζί του κατοπινοί σταρ, όπως ο Πάου Γκασόλ;

Τις απαντήσεις, δυστυχώς, δεν θα τις μάθουμε ποτέ. Ο Μαρτίν, ένας από τους κορυφαίους παίκτες που ανέδειξε ποτέ η χώρα της Ιβηρικής χερσονήσου έφυγε άδικα εκείνο το βράδυ μες στην πολυτελή Lancia Thema του, βυθίζοντας στο πένθος τον σύλλογό του, τη Ρεάλ Μαδρίτης, αλλά και σύσσωμο το ισπανικό μπάσκετ.

Ακόμα και ο Ντράζεν Πέτροβιτς, τον οποίο πολλοί χαρακτήριζαν άσπονδο φίλο του, μια και οι σχέσεις τους δεν ήταν ποτέ καλές όσο καιρό ήταν συμπαίκτες στη Ρεάλ (είχαν κατακτήσει μαζί, λίγους μήνες νωρίτερα στο ΣΕΦ, το Κύπελλο Κυπελλούχων), ταράχθηκε στο άκουσμα του χαμού του, χωρίς να υποψιάζεται τι επιφύλασσε και στον ίδιο η μοίρα, τριάμισι χρόνια αργότερα…

Τα επιτεύγματα του Μαρτίν, ο οποίος είχε ύψος 2.06 μ. και αγωνιζόταν ως σέντερ και ως πάουερ φόργουορντ, μιλούν από μόνα τους. Ήταν μόλις 19 ετών το 1981 (γεννήθηκε στις 25 Μαρτίου 1962) όταν κατέκτησε με τη Ρεάλ το Παγκόσμιο Κυπελλο Συλλόγων. Το 1984 κέρδισε το πρώτο Κύπελλο Κυπελλούχων της καριέρας του, ενώ το 1988 σήκωσε με τη «Βασίλισσα» και το Κύπελλο Κόρατς, παράλληλα με τα τέσσερα πρωταθλήματα Ισπανίας την ίδια εποχή (1982, 1984, 1985, 1986).

Πολλές ήταν οι διακρίσεις του και με την Εθνική Ισπανίας. Ως παίκτης της φόρεσε στον λαιμό του δύο ασημένια μετάλλια, πρώτα στο Ευρωμπάσκετ της Γαλλίας το 1983 κι ύστερα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες (όπου το χρυσό κέρδισαν οι ΗΠΑ του Μάικλ Τζόρνταν) το 1984. Ήταν παρών και στο Μουντομπάσκετ που διοργάνωσε η πατρίδα του το 1986, όπου η «ρόχα» κατέλαβε την τιμητική πέμπτη θέση.

Το μεγαλύτερο παράσημο, ωστόσο, ήταν ότι έγινε ο πρώτος Ισπανός που αγωνίστηκε στον μαγικό κόσμο του ΝΒΑ. Την περίοδο 1986-87 υπέγραψε στους Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς και παρότι αγωνίστηκε μόνο σε 24 αγώνες (στους περισσότερους για μερικά λεπτά), μια και ταλαιπωρήθηκε από τραυματισμούς, έγραψε το όνομά του στην Ιστορία. Επέστρεψε, πάντως, πιο δυνατός στη Ρεάλ και ίσως να έβρισκε ξανά τον δρόμο για τον κορυφαίο πρωτάθλημα της Υφηλίου αν δεν είχε συμβεί το μοιραίο δυστύχημα το βράδυ της 3ης Δεκεμβρίου.

Ο Χάρος ζήλεψε τον Μαρτίν σε μία ευτυχισμένη περίοδο της ζωής του. Πέρα απ’ το ότι απολάμβανε το μπάσκετ στη Ρεάλ, περίμενε εκείνες τις μέρες στη Μαδρίτη τον πεντάχρονο γιο του (ο οποίος ζούσε με τη μητέρα του στο Ισραήλ), για να περάσουν μαζί τις γιορτές των Χριστουγέννων. Ο Γιαν Μαρτίν πήρε τα γονίδια του πατέρα του και έπαιξε κι αυτός μπάσκετ σε αρκετά υψηλό επίπεδο (κάνοντας πέρασμα και από τη Ρεάλ Μαδρίτης τη διετία 2006-08).

Παραμονές του αγώνα με τον ΠΑΟΚ

Ο θάνατος του Μαρτίν προκάλεσε σοκ και στην Ελλάδα για τον πρόσθετο λόγο ότι σημειώθηκε παραμονές του αγώνα της Ρεάλ Μαδρίτης με τον ΠΑΟΚ για την προημιτελική φάση των ομίλων στο Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης.

Όσο ακόμα προσπαθούσαν να μαζέψουν τα κομμάτια τους, οι ιθύνοντες της «Βασίλισσας» ζήτησαν από τη FIBA την αναβολή της αναμέτρησης που ήταν προγραμματισμένη για τις 5 Δεκεμβρίου. Η διεθνής συνομοσπονδία προσπάθησε να δώσει μια σολομώντεια λύση: δεν ανέβαλε τον αγώνα, αλλά τον μετέθεσε μία ημέρα αργότερα. Στο τέλος όμως δεν συνέβη ούτε αυτό, μια και οι άνθρωποι του «Δικεφάλου», οι οποίοι είχαν συναινέσει στην αλλαγή ημερομηνίας, δεν μπόρεσαν να βρουν εισιτήρια επιστροφής για τις 6 ή τις 7 Δεκεμβρίου!

Όσοι έχουν ζήσει εκείνες τις εποχές θυμούνται ότι οι άνθρωποι ήταν πιο… χοντρόπετσοι συναισθηματικά – χαρακτηριστικό παράδειγμα ο τελικός του Χέιζελ που διεξήχθη κανονικά το ίδιο βράδυ, παρά τα επεισόδια που είχαν προκαλέσει τον θάνατο 39 ανθρώπων. Έτσι και η Ρεάλ αντιμετώπισε τον ΠΑΟΚ μόλις δύο 24ωρα μετά την απώλεια του μεγάλου άσου της και μάλιστα έχοντας στη σύνθεσή της και τον αδελφό του, Αντόνιο Μαρτίν.

Ο τελευταίος, ένας πολύ αξιόλογος φόργουορντ που ήταν κι εκείνος διεθνής, αποφάσισε να παίξει για να τιμήσει τη μνήμη του αδελφού του. Οι κάμερες ήταν εστιασμένες πάνω του και έπιασαν τα δάκρυά του λίγο πριν το τζάμπολ του αγώνα, του οποίου αποδείχθηκε ο μεγάλος πρωταγωνιστής. Σαν να βρισκόταν σε θεόσταλτη αποστολή, σημείωσε 18 πόντους και μάζεψε 13 ριμπάουντ, με αποτέλεσμα η «Βασίλισσα» να φτάσει στον θρίαμβο με 92-71.

«Ναι, ναι, ναι! Ο Φερνάντο είναι εδώ!» φώναζαν οι χιλιάδες οπαδοί της Ρεάλ, την ώρα που η μητέρα του αδικοχαμένου άσου δεχόταν τις αγκαλιές του άλλου γιου της και των συμπαικτών του, σε μία σκηνή που ράγισε καρδιές.

Ο Παναγιώτης Φασούλας, ο οποίος ήταν κι αυτός συναισθηματικά φορτισμένος μια και γνώριζε τον Μαρτίν από την κοινή θητεία τους στο καμπ των Μπλέιζερς το 1986, είχε πολύ καλή παρουσία (14 πόντοι). Με συμπαραστάτη τον Μπάνε Πρέλεβιτς, ο οποίος παρά τα λάθη του ήταν εύστοχος στα σουτ που επιχειρούσε, είχαν δώσει προβάδισμα 46-33 στον ΠΑΟΚ με τη λήξη του πρώτου ημιχρόνου. Στο ξεκίνημα του δεύτερου, όμως, η «αράχνη» χρεώθηκε με τέταρτο φάουλ, έμεινε για αρκετή ώρα στον πάγκο και οι Ισπανοί πήραν το πάνω χέρι στη ρακέτα και, εντέλει, στο ματς.

«Ο ΠΑΟΚ “πνίγηκε” στα δάκρυα της Ρεάλ» ήταν ο εύστοχος τίτλος της εφημερίδας «Απογευματινή» για το παιχνίδι, αν και το τελικό αποτέλεσμα δεν είχε και τόσο μεγάλη σημασία. Ένα παλικάρι μόλις 27 χρόνων, είχε χαθεί άδικα στην άσφαλτο. Η «Βασίλισσα» έχει αποσύρει από το 1989 τη φανέλα του Μαρτίν με το «10», ενώ στο μουσείο της μπορεί να βρει κανείς φωτογραφίες και πολλά από τα προσωπικά του αντικείμενα.

Πηγές: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Βουλής («Απογευματινή» της 5ης και 6ης Δεκεμβρίου 1989), elmundo.es («Las últimas horas de Fernando Martín: “Para mí era Dios, y es imposible que Dios se muera”»), marca.com «Fernando Martín: 30 años sin el pionero»,  about.fiba.basketball («Fernando Martin»), realmadrid.com («36 years without Fernando Martin»), en.wikipedia.org («Fernando Martin»).

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και στον κόσμο στις 3 Δεκεμβρίου

2022: Στον αγώνα Αργεντινή-Αυστραλία για το Παγκόσμιο Κύπελλο του Κατάρ, ο Λιονέλ Μέσι φτάνει τις 1.000 συμμετοχές ως επαγγελματίας ποδοσφαιριστής σε όλες τις διοργανώσεις. Μάλιστα, σκοράρει στο 35ο λεπτό και βοηθά την «αλμπισελέστε» να νικήσει με 2-1 και να προκριθεί στα προημιτελικά, ενώ για τον ίδιο αυτό το γκολ είναι το πρώτο που σημειώνει σε αγώνα νοκ άουτ φάσης του Μουντιάλ.

2018: Ο Λούκα Μόντριτς κερδίζει τη «Χρυσή Μπάλα» για πρώτη φορά στην καριέρα του, συγκεντρώνοντας 756 ψήφους έναντι 476 του δεύτερου Κριστιάνο Ρονάλντο και 414 του τρίτου Αντουάν Γκριεζμάν. Ο Κροάτης μέσος είχε παίξει εκείνη τη χρονιά καταλυτικό ρόλο στην κατάκτηση του Champions League από τη Ρεάλ Μαδρίτης, αλλά και στην πορεία της Εθνικής Κροατίας μέχρι τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ρωσίας.

2014: Πεθαίνει σε ηλικία 81 ετών ο Κώστας Λινοξυλάκης, ο κορυφαίος Έλληνας αμυντικός των δεκαετιών του ’50 και του ’60. Ξεκίνησε την καριέρα του από τον Αστέρα Αθηνών (Γκύζη), αλλά μεγαλούργησε με τη φανέλα του Παναθηναϊκού με τον οποίο κατέκτησε τέσσερα πρωταθλήματα (1953, 1960, 1961, 1962) και ένα Κύπελλο Ελλάδας (1955). Κρέμασε τα παπούτσια του το 1963, έχοντας αγωνιστεί 28 φορές με την Εθνική.

2004: Ο Βίκτορ Κόντε, ιδρυτής και ιδιοκτήτης της BALCO, εταιρείας συμπληρωμάτων διατροφής, παραδέχεται στον ρεπόρτερ του ABC, Μάρτιν Μπασίρ, ότι είχε δώσει στη Μάριον Τζόουνς πέντε διαφορετικές ουσίες για να έχει αυξημένη απόδοση, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2000 στο Σίδνεϊ. Τρία χρόνια αργότερα, στις 5 Οκτωβρίου 2007, η Τζόουνς θα παραδεχτεί ότι έκανε χρήση στεροειδών και θα τιμωρηθεί με ισόβιο αποκλεισμό.

2002: Η Ρεάλ Μαδρίτης κατακτά το Διηπειρωτικό Κύπελλο, μια και νικά στον τελικό του Τόκιο την Ολίμπια Ασουνσιόν με 2-0 (14′ Ρονάλντο, 84′ Γκούτι).

2000: Ο Βραζιλιάνος Γκουστάβο Κουέρτεν γίνεται ο πρώτος Νοτιοαμερικανός τενίστας που ανεβαίνει στο Νο 1 της παγκόσμιας κατάταξης, ύστερα από τη νίκη του επί του Αντρέ Άγκασι με 3-0 (6-4, 6-4, 6-4) στον τελικό του Masters Cup στη Λισαβώνα.

1997: Οι Γκόλντεν Στέιτ Γουόριορς τερματίζουν το συμβόλαιο του Λατρέλ Σπρούελ, δύο ημέρες μετά την επίθεσή του στον προπονητή της ομάδας, Πι Τζέι Καρλέσιμο.

1987: Με 45 πόντους του Νίκου Γκάλη, ο Άρης νικά με 89-88 στην έδρα της Μπαρτσελόνα, για τον προημιτελικό όμιλο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών.

1983: Έξι λεπτά και 18 δευτερόλεπτα μετά την έναρξη του αγώνα ΑΕΚ-ΒΑΟ στο κλειστό του Ιωνικού Νέας Φιλαδέλφειας, ο Βασίλης Γκούμας σημειώνει το καλάθι με το οποίο φτάνει τους 10.000 πόντους στην καριέρα του στην Α’ Εθνική.

1970: Ο Παναθηναϊκός συντρίβει με 89-52 τη γερμανική Όσναμπρικ στον Τάφο του Ινδού και εξασφαλίζει από τον πρώτο αγώνα την πρόκριση στον δεύτερο γύρο του Κυπέλλου Κυπελλούχων. Πρώτος σκόρερ είναι ο Απόστολος Κόντος με 29 πόντους.

1967: Με μεγάλο πρωταγωνιστή τον Μίμη Παπαϊωάννου που σημειώνει δύο γκολ, η ΑΕΚ συντρίβει με 4-1 τον Ολυμπιακό στο «Γεώργιος Καραϊσκάκης», στο μεγάλο ντέρμπι πρωταθλήματος και δείχνει τη δυναμική τίτλου που είχε αποκτήσει υπό την τεχνική καθοδήγηση του Γένε Τσάκναντι. Στην αντίπερα όχθη, η βαριά ήττα θα χρησιμοποιηθεί ως αφορμή για να λυθεί η συνεργασία με τον καταξιωμένο προπονητή, Μάρτον Μπούκοβι, μερικές ημέρες αργότερα.

1958: Σε φιλικό αγώνα που διεξάγεται στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, η Εθνική Ελλάδας αναδεικνύεται ισόπαλη 1-1 με τη φιναλίστ του προηγούμενου Μουντιάλ, Γαλλία, η οποία πάντως παρατάσσεται με ελάχιστους βασικούς.

1956: Με παγκόσμιο ρεκόρ 8:23.6 κατακτά το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μελβούρνης η ομάδα 4×200 ελεύθερο της Αυστραλίας, αποτελούμενη από τους Κέβιν Ο’Χάλοραν, Τζον Ντέβιτ, Μάρεϊ Ρόουζ και Τζον Χένρικς.

1956: Ο Γουίλτ Τσάμπερλεν κάνει ντεμπούτο στο κολεγιακό πρωτάθλημα των ΗΠΑ με τη φανέλα των Κάνσας Τζέιχοκς, με τον εντυπωσιακό απολογισμό των 52 πόντων και 31 ριμπάουντ στη νίκη επί των Νορθγουέστερν Γουάιλντκατς με 87-69.

1855: Διεξάγεται ο μεγαλύτερος σε διάρκεια αγώνας πυγμαχίας χωρίς γάντια. Ο Ιρλανδός Τζέιμς Κέλι και ο Άγγλος Τζόναθαν Σμιθ πυγμαχούν επί έξι ώρες και 15 λεπτά στη Μελβούρνη, μέχρι που ο τελευταίος εγκαταλείπει εξουθενωμένος τη μάχη.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News