Τόνι Παρκς: Ο ξεχασμένος ήρωας του προηγούμενου ευρωπαϊκού τίτλου της Τότεναμ

Όλοι ακούσατε αυτές τις μέρες για τον προηγούμενο ευρωπαϊκό τίτλο της Τότεναμ, το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ που είχε κατακτήσει πριν από 41 χρόνια. Πόσοι γνωρίζετε, όμως, τον Τόνι Παρκς, τον ήρωα του δεύτερου τελικού με την Άντερλεχτ στις 23 Μαΐου 1984;
Γνωρίζατε ότι ο μεγάλος πρωταγωνιστής του προηγούμενου ευρωπαϊκού τίτλου της Τότεναμ, πριν από αυτόν που κατέκτησε την περασμένη Τετάρτη στο Μπιλμπάο, ήταν ο νεαρός αναπληρωματικός τερματοφύλακας, ο οποίος μάλιστα δεν πέτυχε στη συνέχεια τίποτα σημαντικό στην καριέρα του;
Είναι κι αυτή μία από τις ιστορίες που κάνουν ακόμα πιο ξεχωριστό το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ που κατέκτησαν τα «σπιρούνια» κόντρα στην Άντερλεχτ, νικώντας τη με 4-3 στα πέναλτι στις 23 Μαΐου 1984, στον δεύτερο του «Γουάιτ Χαρτ Λέιν». Ο 21χρονος Τόνι Παρκς είχε βρεθεί κάτω απ’ τα δοκάρια διότι ο βασικός γκολκίπερ, ο σπουδαίος Ρέι Κλέμενς, δεν ήταν έτοιμος λόγω τραυματισμού (καθόταν τυπικά στον πάγκο). Και με δύο αποκρούσεις στην ψυχοφθόρα διαδικασία, όπου οδηγήθηκε το ματς ύστερα από το 1-1 των 120 λεπτών (τόσο είχε λήξει και ο πρώτος τελικός των Βρυξελλών), χάρισε στην Τότεναμ το βαρύτιμο τρόπαιο!
Ο Παρκς έδωσε από νωρίς ψυχολογικό προβάδισμα στους συμπαίκτες του, μια και απέκρουσε το πέναλτι του πολύπειρου Δανού λίμπερο, Μόρτεν Όλσεν, που σούταρε πρώτος για την Άντερλεχτ. Ο Γκρέιαμ Ρόμπερτς είχε βάλει ήδη μπροστά στο σκορ την Τότεναμ κι ακολούθησε ένα σερί εύστοχων εκτελέσεων που διαμόρφωσε το σκορ σε 4-3 υπέρ της αγγλικής ομάδας, μέχρι το πέμπτο και τελευταίο πέναλτι για κάθε ομάδα, που «έσπασε» καρδιές.
Ο δεξιός μπακ των «σπιρουνιών», Ντάνι Τόμας, είχε την ευκαιρία να χαρίσει το τρόπαιο στην ομάδα του αν ευστοχούσε. Πήρε φόρα, σημάδεψε αρκετά καλά στα αριστερά του, όμως ο Βέλγος τερματοφύλακας, Τζάκι Μιναρόν, έπεσε σωστά και απέκρουσε.
Η νεκρική σιγή των πρώτων δευτερολέπτων ακολουθήθηκε από κάτι σπάνιο. Οι οπαδοί της Τότεναμ που κάθονταν πίσω από το τέρμα που εκτελούνταν τα πέναλτι, άρχισαν να εμψυχώνουν τον περίλυπο Τόμας, φωνάζοντας ρυθμικά το όνομά του. «Δεν είχα ξαναζήσει κάτι τέτοιο στο παρελθόν», δήλωσε ο Παρκς σε αφιέρωμα της «The Sun» που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες μέρες, με αφορμή τον φετινό τελικό του Europa League.
Το πέμπτο πέναλτι της Άντερλεχτ ανέλαβε να εκτελέσει ο Ισλανδός επιθετικός, Άρνορ Γκούντγιονσεν. Ο Παρκς είχε αποκρούσει το πέναλτι του Όλσεν πλονζάροντας στα αριστερά του και το ίδιο είχε επιλέξει να κάνει και στις εκτελέσεις των Κένετ Μπρίλε, Έντσο Σίφο και Φράνκι Φερκάουτερεν (ή Βερκότερεν, όπως τον λέγαμε τότε).
«Όταν εμφανίστηκε ο Γκούντγιονσεν με την μπάλα, σκέφτηκα ότι έπρεπε να αλλάξω τακτική και να πέσω στην άλλη πλευρά», δήλωσε η Παρκς στην ίδια πρόσφατη συνέντευξη. «Δεν σούταρε ιδιαίτερα καλά, απέκρουσα το πέναλτι και μόλις σηκώθηκα, άρχισα να τρέχω. Ήξερα πού κάθονταν ο μπαμπάς μου κι η μαμά μου στην κερκίδα κι ήθελα να πάω προς το μέρος τους».
Ο Παρκς δεν έφτασε, βέβαια, σύντομα στους γονείς του μια και οι συμπαίκτες του έπεσαν πάνω του για να πανηγυρίσουν. Ήταν ο απρόσμενος ήρωας της Τότεναμ, η οποία είχε κατακτήσει μες στο σπίτι της και μπροστά στους πιστούς οπαδούς της τον τρίτο ευρωπαϊκό τίτλο της ιστορίας της, ύστερα από το Κύπελλο Κυπελλούχων του 1963 και το παρθενικό Κύπελλο ΟΥΕΦΑ (όταν αντικατέστησε το Κύπελλο Εκθέσεων) του 1972.
Ο νεαρός τερματοφύλακας, ο οποίος ήταν γέννημα-θρέμμα των «σπιρουνιών» και είχε προωθηθεί στην πρώτη ομάδα το 1980, ζούσε το όνειρό του. «Σε όποια παμπ κι αν πήγαινα για τις επόμενες έξι εβδομάδες μετά τον τελικό, με κερνούσαν μπίρα. Βασικά, σε όποιο μαγαζί κι αν πήγαινα δεν με άφηναν να πληρώσω για τίποτα», θυμάται χαρακτηριστικά, μαζί με ένα περιστατικό σ’ ένα εστιατόριο με τον Ροντ Στιούαρτ. Ο διάσημος Σκωτσέζος τραγουδιστής κέρασε τον Παρκς ένα μπουκάλι κρασί όταν έχασε ένα στοίχημα με τους φίλους του για τον αριθμό των πέναλτι που είχε αποκρούσει στον τελικό!
Θα περίμενε κανείς ότι η επιτυχία σε τόσο νεαρή ηλικία (γεννήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1963) θα απογείωνε την καριέρα του. Αντ’ αυτού, όπως παραδέχεται κι ο ίδιος, τα έκανε όλα λάθος ακριβώς επειδή ήταν πολύ μικρός και είχε το μυαλό του έξω απ’ το κεφάλι του. Το ποδόσφαιρο τότε δεν ήταν τόσο επαγγελματικό όσο σήμερα και οι παίκτες δεν πρόσεχαν πολύ την εξωγηπεδική τους ζωή. Οι πειρασμοί ήταν πολλοί και μόνο όσοι ήταν δυνατοί πνευματικά αντιστέκονταν.
Ο Παρκς δεν ήταν ένας από αυτούς. Λίγο καιρό μετά τη βραδιά της δόξας του, συνελήφθη να οδηγεί μεθυσμένος, ενώ εμφανίστηκε στην προετοιμασία για την επόμενη σεζόν τραυματίας. Την ίδια στιγμή, ο Κλέμενς είχε ξεπεράσει το πρόβλημα που αντιμετώπιζε και ανέκτησε τη θέση του βασικού τερματοφύλακα. Ο ήρωας της Τότεναμ στον δεύτερο τελικό του 1984 έπαιξε έκτοτε μόλις 19 επίσημα ματς με τη φανέλα της μέχρι την αποχώρησή του, το 1988, ενώ ενδιάμεσα είχε δοθεί δανεικός για μικρά χρονικά διαστήματα στην Όξφορντ και την Τζίλιγχαμ.
Με εξαίρεση τις θητείες του στην Μπρέντφορντ (1988-90) και τη σκωτσέζικη Φόλκερκ (1992-96) δεν έπαιξε βασικός σε καμία άλλη ομάδα του, ενώ βρέθηκε στο επίπεδο της κορυφαίας κατηγορίας μόνο τη σεζόν 1991-92 με τη Γουέστ Χαμ, την οποία όμως ενίσχυσε σε ελάχιστα παιχνίδια. Κατάντησε γυρολόγος και κρέμασε τα γάντια του το 2002 ως παίκτης της Χάλιφαξ, ξεχασμένος από το ευρύ κοινό που κάποτε τον είχε αποθεώσει.
Μετά το τέλος της ποδοσφαιρικής του καριέρας έγινε προπονητής τερματοφυλάκων και μάλιστα εργάστηκε και στην Τότεναμ, από το 2008 έως και το 2014 (διάστημα στο οποίο συνεργάστηκε με τον Ούγκο Γιορίς και άλλα σπουδαία ονόματα που πέρασαν απ’ τον σύλλογο). Τα τελευταία χρόνια έχει ανοίξει δική του σχολή για νεαρούς γκολκίπερ (Tony Parks Pro GKP).
Η Τότεναμ είχε κι άλλες απουσίες
Ο Κλέμενς δεν ήταν ο μοναδικός πολύτιμος παίκτης της Τότεναμ που έχασε τους δύο τελικούς του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ το 1984. Λόγω τραυματισμού δεν ήταν διαθέσιμος ούτε ο Γκλεν Χοντλ, ο οποίος στα 22 του χρόνια είχε ήδη εδραιώσει τη φήμη του ως ένας από τους πιο χαρισματικούς δημιουργικούς χαφ στο Νησί. Είχε πρωταγωνιστήσει άλλωστε και στα δύο Κύπελλα Αγγλίας που είχαν κατακτήσει τα «σπιρούνια» το 1981 και το 1982.
Επίσης, ο διεθνής αμυντικός χαφ Γκάρι Μάμπατ ταλαιπωρούνταν από κήλη και δεν μπορούσε να παίξει περισσότερα από 75 λεπτά (μάλιστα δεν ξεκίνησε στον πρώτο τελικό στις Βρυξέλλες), ενώ και ο Οσβάλντο Αρντίλες, είχε μόλις ξεπεράσει έναν τραυματισμό και μπόρεσε να παίξει ως αλλαγή μόνο στη ρεβάνς στο «Γουάιτ Χαρτ Λέιν» (αντικαθιστώντας τον Μάμπατ στο 73′).
Μάλιστα, ο Αργεντινός μέσος έχασε μία απίστευτη ευκαιρία με σουτ στο οριζόντιο δοκάρι από τα δύο μέτρα, δευτερόλεπτα πριν το γκολ με το οποίο η Τότεναμ ισοφάρισε 1-1 κι έστειλε το ματς στην παράταση (και μετά στα πέναλτι). Η μπάλα έφυγε προς τα δεξιά όπου βρισκόταν ο Μίκι Χάζαρντ, ο οποίος γέμισε στα τυφλά. O Ρόμπερτς την κατέβασε ωραία με το στήθος, την έστρωσε μπροστά του και πλάσαρε ψύχραιμα τον Μιναρόν.
Η Άντερλεχτ, η οποία ήταν η κάτοχος του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ (είχε επικρατήσει της Μπενφίκα στον διπλό τελικό του 1983) είχε ανοίξει το σκορ στο 60′, με ωραίο πλασέ του Άλεξ Τσερνιατίνσκι. Με τη μισή Εθνική Βελγίου και τέσσερις διεθνείς Δανούς στη σύνθεσή της (εκτός από τους Όλσεν και Μπρίλε, φορούσαν τη φανέλα της και οι Φρανκ Άρνεσεν και Περ Φρίμαν) και προπονητή τον παλαίμαχο άσο της, Πολ Βαν Χιμστ, ήταν μια ισχυρότατη ομάδα που δεν είχε να ζηλέψει τίποτα από την αντίπαλό της.
Η Τότεναμ, πάντως, ήταν ανώτερη στον πρώτο τελικό, όπου προηγήθηκε στο 57′ με κεφαλιά του Πολ Μίλερ και είχε ευκαιρίες να διευρύνει το προβάδισμά της. Στο 85′, όμως, δέχθηκε την ισοφάριση: ο Σίφο έπιασε ένα δυνατό σουτ, ο Παρκς απέκρουσε ασταθώς την μπάλα και ο προωθημένος Όλσεν την έστειλε στα δίχτυα. Λες και η μοίρα ήθελε να δοκιμάσει τις πνευματικές αντοχές του τερματοφύλακα των «σπιρουνιών», ο οποίος πάντως πέρασε το τεστ στη ρεβάνς.
Ο Σκωτσέζος επιθετικός Στιβ Άρτσιμπαλντ (που μεταγράφηκε στην Μπαρτσελόνα το καλοκαίρι που ακολούθησε), ο Ιρλανδός πλάγιος μπακ, Κρις Χιούτον, ο συμπατριώτης του εξτρέμ Τόνι Γκάλβιν και φυσικά ο αρχηγός Στιβ Πέριμαν (ο μοναδικός που είχε απομείνει απ’ την ομάδα που είχε κατακτήσει το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ το 1972), ήταν οι πιο γνωστοί απ’ τους υπόλοιπους παίκτες της Τότεναμ. Αργότερα χρίστηκε διεθνής και ο Άγγλος μεσοαμυντικός Γκάρι Στίβενς (απλή συνωνυμία με τον δεξιό μπακ που διακρινόταν την ίδια εποχή στην Έβερτον).
Ένα ακόμα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό εκείνου του τελικού ήταν ότι ο επί μία οκταετία μάνατζερ της Τότεναμ, Κιθ Μπέρκινσο, κάθισε για τελευταία φορά στον πάγκο της στις 23 Μαΐου 1984. Είχε γνωστοποιήσει αρκετό καιρό πριν ότι θα αποχωρούσε, δημιουργώντας ανάμικτα συναισθήματα στους ποδοσφαιριστές του, που του αφιέρωσαν το ευρωπαϊκό τρόπαιο.
Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 23 Μαΐου
2021: Ο Κριστιάν Γκολομέεβ κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στα 50 μέτρα ελεύθερο του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος υγρού στίβου της Βουδαπέστης, με χρόνο 21.73.
2015: Ο Ολυμπιακός πανηγυρίζει το 17ο νταμπλ της ιστορίας του, αφού κατακτά το Κύπελλο Ελλάδας χάρη στη νίκη του επί της Ξάνθης με 3-1, στον τελικό του ΟΑΚΑ.
2007: Στον τελικό του Champions League που διεξάγεται στο Ολυμπιακό Στάδιο του Αμαρουσίου, η Μίλαν νικά 2-1 τη Λίβερπουλ (45′, 82′ Ιντσάγκι/89′ Κάουτ) και επαναλαμβάνει την επιτυχία του 1994, στο ίδιο γήπεδο.
2006: Πεθαίνει σε ηλικία 85 ετών ο καταξιωμένος Πολωνός προπονητής, Κάζιμιρ Γκόρσκι, ο οποίος είχε οδηγήσει την Εθνική Πολωνίας στην τρίτη θέση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974. Αργότερα πέρασε και απ’ την Ελλάδα, όπου κατέκτησε τίτλους με τον Παναθηναϊκό (νταμπλ το 1977) και τον Ολυμπιακό (πρωταθλητής το 1980, το 1981 και το 1983), ενώ παρουσίασε σπουδαίο έργο και στην Καστοριά και τον Εθνικό.
2001: Η Μπάγερν Μονάχου κατακτά το Champions League νικώντας με 5-4 στα πέναλτι τη Βαλένθια στον τελικό του Σαν Σίρο. Πρωταγωνιστής της ψυχοφθόρας διαδικασίας είναι ο τερματοφύλακας Όλιβερ Καν με τρεις αποκρούσεις.
1999: Ο Πανηλειακός κατεβαίνει στον εκτός έδρας αγώνα με τον Άρη έχοντας στο τέρμα τον επιθετικό, Γιώργο Παπανδρέου, μια και λόγω τραυματισμών ή τιμωριών δεν είναι διαθέσιμος κανένας από τους τρεις γκολκίπερ του δεν ήταν διαθέσιμος (θα ηττηθεί με 3-1).
1993: Η Εθνική Ελλάδας εξασφαλίζει και μαθηματικά την πρόκριση στα τελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου των ΗΠΑ, χάρη στο 1-1 που αποσπά από τη Ρωσία στο Λουζνίκι. Ο Τάσος Μητρόπουλος ανοίγει το σκορ στο 45′ και οι Ρώσοι ισοφαρίζουν με πέναλτι του Ίγκορ Ντομπροβόλσκι στο 70′.
1992: Πεθαίνει από ανακοπή καρδιάς σε ηλικία μόλις 44 ετών ο Κώστας Δαβουρλής. Ήταν ο ηγέτης της κορυφαίας «φουρνιάς» της Παναχαϊκής, η οποία έγινε η πρώτη επαρχιακή ομάδα που κέρδισε τη συμμετοχή στην Ευρώπη το 1973, ενώ πέρασε και από τον Ολυμπιακό (1974-77). Χαρακτηριστική ήταν η ικανότητά του στις εκτελέσεις φάουλ, αφού πέτυχε 22 γκολ με αυτόν τον τρόπο μόνο στην Α’ Εθνική (ρεκόρ, μέχρι την εμφάνιση του Κώστα Φρατζέσκου). Με την Εθνική Ελλάδας αγωνίστηκε 11 φορές και μάλιστα έκανε ντεμπούτο όταν η Παναχαϊκή αγωνιζόταν στη Β’ Εθνική, το 1969.
1990: Η Μίλαν υπερασπίζεται τον τίτλο της πρωταθλήτριας Ευρώπης που είχε κατακτήσει ένα χρόνο νωρίτερα, νικώντας στον τελικό της Βιέννης την Μπενφίκα με 1-0. Το γκολ πετυχαίνει ο Φρανκ Ράικαρντ στο 68′.
1979: Η Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ νικά με 1-0 τον Ερυθρό Αστέρα στον δεύτερο τελικό του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ στο «Ραϊνστάντιον» και κατακτά το τρόπαιο για δεύτερη φορά στην ιστορία της (η πρώτη ήταν το 1975), αφού είχε αποσπάσει 1-1 στο Βελιγράδι. Το «χρυσό» γκολ πετυχαίνει στο 18′ ο Δανός επιθετικός, Άλαν Σίμονσεν.
1976: Ο ΠΑΟΚ στέφεται και τυπικά πρωταθλητής Ελλάδας στο ποδόσφαιρο για πρώτη φορά στην ιστορία του. Στον τελευταίο αγώνα της σεζόν νικά τον Εθνικό με 4-0 στο «Γ. Καραϊσκάκης», είχε όμως εξασφαλίσει μαθηματικά τον τίτλο δύο εβδομάδες νωρίτερα, νικώντας εκτός έδρας τον Ηρακλή (3-1). Προπονητής του «Δικεφάλου» είναι ο Ούγγρος, Γκιούλα Λόραντ, και βασικά στελέχη οι Κούδας, Σαράφης, Αποστολίδης, Γούναρης, Ιωσηφίδης, Παρίδης, Τερζανίδης, Ασλανίδης κ.ά.
1973: Η Λίβερπουλ κατακτά τον πρώτο ευρωπαϊκό τίτλο της ιστορίας της, το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ, παρά την ήττα με 2-0 από την Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ στον δεύτερο τελικό (είχε νικήσει με 3-0 στον πρώτο στο «Άνφιλντ»). Προπονητής της είναι ο Μπιλ Σάνκλι, στην προτελευταία του σεζόν στον πάγκο της και βασικά στελέχη οι Κέβιν Κίγκαν, Έμλιν Χιουζ, Ρέι Κλέμενς, Τζον Τόσακ κ. ά.
1971: Ο Εθνικός νικά με 3-0 τον Πανιώνιο στη Νέα Σμύρνη (57′, 79′ Χατζηιωάννογλου, 66′ Σταματόπουλος) και τον θέτει ουσιαστικά νοκ άουτ από τη διεκδίκηση του πρωταθλήματος, αφού τον αφήνει πέντε βαθμούς πίσω από την πρωτοπόρο ΑΕΚ.
1954: Ο Ολυμπιακός κατακτά το Κύπελλο Ελλάδας νικώντας στον τελικό τη Δόξα Δράμας με 2-0. Τα γκολ πετυχαίνουν οι Μπάμπης Δρόσος (31′) και Γιώργος Δαρίβας (38′).
1954: Η Ουγγαρία συντρίβει με 7-1 την Αγγλία σε φιλικό αγώνα στη Βουδαπέστη, ο οποίος είχε τον χαρακτήρα ρεβάνς για το αντίστοιχο παιχνίδι στο «Γουέμπλεϊ» (το οποίο οι Μαγυάροι είχαν κερδίσει με 6-3). Τα γκολ των νικητών πετυχαίνουν οι Μίχαϊ Λάντος (10′), Φέρεντς Πούσκας (17′, 71′), Σάντορ Κότσις (19′, 57′), Ναντόρ Χιντεγκούτι (59′) και Γιόζεφ Τοτ (63′). Σκόρερ των Άγγλων είναι ο Άιβαν Μπρόουντις (69′).
1937: Ο Παναθηναϊκός δεν κατεβαίνει να αντιμετωπίσει τον Ολυμπιακό στον τελευταίο αγώνα του πρωταθλήματος κι έτσι οι «ερυθρόλευκοι» παίρνουν τη νίκη στα χαρτιά και ανακηρύσσονται και τυπικά πρωταθλητές (τίτλο που είχαν εξασφαλίσει μαθηματικά αρκετές εβδομάδες νωρίτερα).
1893: Ιδρύεται ο Εθνικός Γυμναστικός Σύλλογος από δώδεκα μέλη του Πανελληνίου ΓΣ που διαφωνούν με την πολιτική του προέδρου, Ιωάννη Φωκιανού.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
- Παναθηναϊκός: Ο Ιωάννης Παπαπέτρου σταματά το μπάσκετ σε ηλικία 31 ετών
- Παναθηναϊκός για Παπαπέτρου: «Κέρδισες δικαίως μια μόνιμη θέση στις καρδιές όλων μας»
- Ολυμπιακός για Παπαπέτρου: «Ζήσαμε πολλές στιγμές χαράς, αλλά και λύπης»
- Στ. Γεωργακόπουλος: Αναβάθμιση σε όλες τις θέσεις-κλειδιά
- ΠΑΟΚ: Τουρκικό σενάριο βάζει τον Πέτκοβιτς στη λίστα - Ο Λουτσέσκου τον είχε απορρίψει πέρυσι