Πελέ: Το ωραιότερο γκολ που δεν πέτυχε ποτέ

Όσο περνούν τα χρόνια, πολλοί προσπαθούν να μειώσουν την αξία και τα επιτεύγματα του Πελέ. Είναι λογικό. Καθετί παλιό, ξεθωριάζει με την πάροδο των ετών, δεν λάμπει το ίδιο όταν έχουν φύγει οι περισσότεροι απ’ όσους το είχαν ζήσει όταν συνέβαινε.

Έτσι και για τον Βραζιλιάνο «μάγο» της μπάλας, ακούγονται και γράφονται αιρετικές απόψεις, οι οποίες όμως δεν καταφέρνουν τίποτα άλλο παρά να φανερώσουν την άγνοια όσων την εκφράζουν. Ο Πελέ δεν είχε χαρακτηριστεί τυχαία ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών – τουλάχιστον μέχρι τη δική του εποχή. Ήταν, όπως λένε οι Άγγλοι, one of a kind και το αποδείκνυε με ενέργειες όπως εκείνη της 17ης Ιουνίου 1970, στις καθυστερήσεις του ημιτελικού του Παγκοσμίου Κυπέλλου κόντρα στην Ουρουγουάη στη Γουαδαλαχάρα.

Η Βραζιλία ήταν ήδη μπροστά στο σκορ με 3-1, χάρη στα τέρματα του Κλοντοάλντο (45′), του Ζαϊρζίνιο (76′) και του Ριβελίνο (90′), που είχαν ανατρέψει το προβάδισμα που είχε πάρει στο 19′ η «σελέστε» με τον Λουίς Κουμπίλια. Οι Ουρουγουανοί είχαν παραδώσει πνεύμα και η άμυνά τους δεν ήταν οργανωμένη όταν η μπάλα έφτασε στα πόδια του Τοστάο, στον χώρο ανάμεσα στη σέντρα και τη μεγάλη περιοχή τους.

Από τα πόδια του σέντερ φορ της «σελεσάο» ξεκίνησε η εμβληματική φάση. Βλέποντας την κίνησή του Πελέ προς την αντίπαλη περιοχή, του έβγαλε μια ωραία κάθετη πάσα. Ο «βασιλιάς» κινήθηκε πιο γρήγορα προς την μπάλα απ’ τον τερματοφύλακα της Ουρουγουάης, Λαντισλάο Μαζούρκιεβιτς. Όμως αντί να την τσιμπήσει και να τον αποφύγει (που ήταν το εύκολο), προτίμησε να προσποιηθεί και να περάσει από δεξιά του.

Όπως ήταν λογικό, ο Μαζούρκιεβιτς τα ‘χασε και δεν πρόλαβε να κάνει κίνηση προς την μπάλα που κύλησε προς την περιοχή απ’ τα αριστερά του. Ο Πελέ άλλαξε αμέσως πορεία και την πρόλαβε, όμως το σουτ που επιχείρησε χωρίς καλή ισορροπία ήταν ελάχιστα άστοχο. Το 3-1 δεν άλλαξε, η Βραζιλία πήρε ρεβάνς απ’ την Ουρουγουάη για το «Maracanazo», κι ο κορυφαίος παίκτης του κόσμου είχε χαρίσει μία στιγμή υπέρτατης ομορφιάς.

Πολλοί το έχουν χαρακτηρίσει ως το ωραιότερο γκολ που δεν επιτεύχθηκε ποτέ. Η ουσία είναι ότι η ατυχής κατάληξη της φάσης δεν παίρνει τίποτα απ’ τη μαγεία της. Κι ας έχει γράψει ο Πελέ στην αυτοβιογραφία του (που κυκλοφορεί στα ελληνικά απ’ τις εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση του Θανάση Χειμωνά) ότι είχε ενεργήσει κατ’ αυτόν τον τρόπο όχι για να ξεσηκώσει τον κόσμο, αλλά επειδή θεωρούσε ότι έτσι είχε περισσότερες πιθανότητες να σκοράρει. «Ήθελα απλώς να κερδίζει η Βραζιλία, ήθελα να βάλω γκολ και ο τρόπος με τον οποίο κινήθηκα μου φαινόταν λογικός».

Συμβαίνει συχνά όταν ο πρωταγωνιστής είναι χαρισματικός, να απομυθοποιεί ο ίδιος τη μαγική ενέργεια. Εύλογα, όμως, θα αναρωτηθεί κανείς αν ο Πελέ θα είχε επιχειρήσει να σκοράρει με τον ίδιο τρόπο αν το σκορ ήταν 1-1 κι όχι 3-1 στις καθυστερήσεις του ημιτελικού. Αν αναλογιστούμε ότι λίγες ημέρες νωρίτερα, στον πρώτο αγώνα της Βραζιλίας στη διοργάνωση κόντρα στην Τσεχοσλοβακία, είχε προσπαθήσει να σκοράρει με σουτ πίσω απ’ τη σέντρα ενώ το σκορ ήταν ακόμα ισόπαλο (1-1), ίσως να το είχε κάνει.

Η ουσία ήταν ότι η «σελεσάο» είχε προκριθεί στον τελικό και είχε εξιλεωθεί για τον χαμένο τελικό του 1950.  Ο Πελέ είχε βιώσει την πίκρα εκείνης της ήττας και παρότι ήταν μόλις εννέα ετών, είχε υποσχεθεί στον πατέρα του να πάρει εκδίκηση από τους Ουρουγουανούς. Για όλους τους συνομήλικους συμπαίκτες του η νίκη επί της «σελέστε» είχε μεγαλύτερη αξία κι από την ίδια την κατάκτηση του τροπαίου, το οποίο όμως δεν γινόταν πια να χαθεί.

Η Ιταλία, όσο δυνατή κι αν ήταν, αποδείχθηκε πολύ «λίγη» για να κοντράρει την καλύτερη Βραζιλία όλων των εποχών, που επικράτησε στον τελικό με το ευρύ 4-1.

Επισκίασε και το κορυφαίο ματς του 20ού αιώνα

Η σπανιότητα της ενέργειας του Πελέ έχει επισκιάσει και τον άλλο ημιτελικό που διεξαγόταν την ίδια ώρα στο «Αζτέκα» της Πόλης του Μεξικού, ανάμεσα στην Ιταλία και τη Δυτική Γερμανία. Ένα ματς τόσο συναρπαστικό σε εξέλιξη, που έχει χαρακτηριστεί το κορυφαίο του 20ού αιώνα.

Όχι ότι στον 21ο έχουν διεξαχθεί πολλά καλύτερα παιχνίδια. Σε επίπεδο Παγκοσμίου Κυπέλλου τουλάχιστον, μόνο ο τελικός του 2022 κοντράρεται μαζί του σε σασπένς. Η «σκουάντρα ατζούρα» νίκησε με 4-3 ύστερα από μία συγκλονιστική παράταση κι αφού το 90λεπτο είχε λήξει ισόπαλο… 1-1.

Ναι, πέντε από τα επτά γκολ της αναμέτρησης σημειώθηκαν στο ημίωρο του έξτρα χρόνου, αφού τα «πάντσερ» δεν έλεγαν να παραδοθούν κι έβρισκαν απαντήσεις κάθε φορά που έμεναν πίσω στο σκορ. Αρχικά ισοφάρισαν στο δεύτερο λεπτό των καθυστερήσεων της κανονικής διάρκειας με προβολή του Καρλς-Χάιντς Σνέλινγκερ (ο οποίος αγωνιζόταν τότε στη Μίλαν) το προβάδισμα που είχε δώσει στους Ιταλούς από το 7′ ο Ρομπέρτο Μπονινσένια.

Στο 95′ ο Γκερντ Μίλερ έβαλε τους Δυτικογερμανούς μπροστά στο σκορ, όμως πολύ γρήγορα η Ιταλία προηγήθηκε 3-2 με τέρματα των Ταρσίτσιο Μπούρνιτς (98′) και Τζίτζι Ρίβα (104′). Πάλι ο Μίλερ είχε απάντηση για το 3-3 (110′), αλλά σχεδόν με τη σέντρα (111′) ο Τζιάνι Ριβέρα σκόραρε με πλασέ και διαμόρφωσε το τελικό 4-3 που έστειλε τους «ατζούρι» στον τελικό.

Εμβληματική έχει μείνει και η παρουσία του Φραντς Μπεκενμπάουερ, ο οποίος έβγαλε τον δεξιό ώμο του στο 70ό λεπτό, αλλά συνέχισε να αγωνίζεται με έναν πρόχειρο επίδεσμο και εμφανή δυσκολία στις κινήσεις του (αφού είχε το δεξί του χέρι κολλημένο στο στήθος).

 

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 17 Ιουνίου

2018: Ο Παναθηναϊκός κατακτά το πρωτάθλημα μπάσκετ, αφού νικά με 84-70 τον Ολυμπιακό στο κλειστό του ΟΑΚΑ στον πέμπτο και τελευταίο τελικό και κάνει το 3-2 στις νίκες.

2012: Η Ολλανδία ολοκληρώνει την παρουσία της στο Euro χωρίς να πάρει βαθμό, αφού στο τελευταίο παιχνίδι της γνωρίζει την ήττα με 2-1 από την Πορτογαλία (28′, 74′ Ρονάλντο/11′ Φαν Ντερ Φάαρτ), η οποία κερδίζει την πρόκριση. Οι «οράνιε» είχαν ηττηθεί στις δύο πρώτες αγωνιστικές από τη Γερμανία (2-1) και τη Δανία (1-0).

2010: Η Εθνική Ελλάδας πετυχαίνει την παρθενική της νίκη σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου, όπου μέχρι εκείνη τη μέρα δεν έχει σημειώσει ούτε ένα γκολ σε τέσσερις αγώνες. Επικρατεί με 2-1 της Νιγηρίας με γκολ των Δημήτρη Σαλπιγγίδη (44′) και Βασίλη Τοροσίδη (71′) παρότι είχε βρεθεί να χάνει από το 16′ με φάουλ του Καλού Ούτσε. Η ομάδα του Ότο Ρεχάγκελ αποκτά και ελπίδες πρόκρισης στους «16», χρειάζεται όμως θετικό αποτέλεσμα στο τελευταίο ματς με την Αργεντινή.

2008: Η Ιταλία νικά με 2-0 τη Γαλλία (25′ πέν. Πίρλο, 62′ Ντε Ρόσι) και προκρίνεται στους «8» του Euro της Ελβετίας και της Αυστρίας, πίσω από την Ολλανδία.

2002: Η Βραζιλία νικά με 2-0 το Βέλγιο (67′ Ριβάλντο, 87′ Ρονάλντο) και προκρίνεται στα προημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Άπω Ανατολής. Οι Βέλγοι, ωστόσο, διαμαρτύρονται για το καθαρό γκολ του Βίλμοτς στο 37′ που ακυρώνει άδικα ως επιθετικό φάουλ ο Τζαμαϊκανός διαιτητής Πρέντεργκαστ.

2000: Η Αγγλία νικά με 1-0 τη Γερμανία με γκολ του Άλαν Σίρερ στο 53′ και αναπτερώνει τις ελπίδες της για πρόκριση στους «8» του Euro που φιλοξενείται στις Κάτω Χώρες (Ολλανδία και Βέλγιο), ύστερα από την ήττα με 3-2 από την Πορτογαλία στο πρώτο ματς. Η κάτοχος του τίτλου Γερμανία χρειάζεται νίκη επί των Πορτογάλων στην τελευταία αγωνιστική για να ελπίζει.

1994: Στην πρεμιέρα του 15ου Παγκοσμίου Κυπέλλου που διεξάγεται για πρώτη φορά στις ΗΠΑ, η κάτοχος του τίτλου Γερμανία επικρατεί με 1-0 της Βολιβίας, με γκολ που πετυχαίνει ο Γιούργκεν Κλίνσμαν στο 61′. Αίσθηση προκαλεί η αποβολή του Βολιβιανού Μάρκο Ετσεβέρι στο 82′, τρία λεπτά μετά την είσοδό του στο παιχνίδι, για εκτός φάσης χτύπημα στον Γιούργκεν Κόλερ.

1992: Η Δανία, η οποία έχει μπει απ’ το παράθυρο στο Euro στη θέση της Γιουγκοσλαβίας, που έχει αποβληθεί λόγω του εμφυλίου πολέμου, νικά με 2-1 τη Γαλλία και προκρίνεται στους «4» μαζί με τη Σουηδία (2-1 την Αγγλία). Οι Δανοί ανοίγουν το σκορ με τον Χένρικ Λάρσεν στο 8′, ο Ζαν-Πιερ Παπέν ισοφαρίζει στο 60′, όμως ο Λαρς Έλστρουπ σημειώνει στο 78′ το τελικό 2-1.

1990: Ο μετέπειτα προπονητής του Ολυμπιακού, Μίτσελ Γκονθάλεθ, σημειώνει χατ τρικ στον αγώνα της Ισπανίας κόντρα στη Νότιο Κορέα για την τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ιταλίας. Πρόκειται για τη δεύτερη καλύτερη ατομική επίδοση για Ισπανό ποδοσφαιριστή σε αγώνα Μουντιάλ μετά τα τέσσερα γκολ του Εμίλιο Μπουτραγκένιο στο 5-1 επί της Δανίας, το 1986.

1988: Η Δυτική Γερμανία νικά με 2-0 την Ισπανία με δύο γκολ του Ρούντι Φέλερ και προκρίνεται ως πρώτη από τον όμιλό της στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα που διοργανώνεται στην έδρα της. Την ακολουθεί η Ιταλία, η οποία νικά με το ίδιο σκορ τη Δανία (67′ Αλτομπέλι, 87′ Ντε Αγκοστίνι).

1986: Η Γαλλία νικά εύκολα με 2-0 την παγκόσμια πρωταθλήτρια Ιταλία και προκρίνεται στους «8» του Μουντιάλ του Μεξικού, όπου την περιμένει η Βραζιλία. Τα γκολ πετυχαίνουν οι Πλατινί (15′) και Στοπιρά (57′).

1982: Ο Νόρμαν Γουαϊτσάιντ αγωνίζεται ως βασικός με τη Βόρειο Ιρλανδία κόντρα στη Γιουγκοσλαβία (0-0) σε ηλικία 17 ετών και 40 ημερών και παίρνει το ρεκόρ του νεότερου παίκτη που έχει συμμετάσχει σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου από τον Πελέ (ήταν 17 ετών και 234 ημερών στο ντεμπούτο του με τη Βραζιλία στις 15 Ιουνίου 1958).

1980: Η Εθνική Ελλάδας ολοκληρώνει την πρώτη παρουσία της σε τελική φάση Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος με ένα θετικό αποτέλεσμα, αφού κρατά στο 0-0 τη μετέπειτα νικήτρια της διοργάνωσης Δυτική Γερμανία. Μάλιστα, ο Χρήστος Αρδίζογλου έχει δοκάρι στο 69′.

1976: Η Δυτική Γερμανία προκρίνεται στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, νικώντας 4-2 τη γηπεδούχο Γιουγκοσλαβία με εντυπωσιακή ανατροπή. Αν και βρίσκεται νωρίς πίσω στο σκορ με 2-0 (19′ Ποπίβοντα, 30′ Τζάιτς), μειώνει στο 64′ με τον Φλόε και ισοφαρίζει στο 82′ με τον Μίλερ. Στην παράταση, ο Μίλερ πετυχαίνει άλλα δύο γκολ (115′, 119′) και της χαρίζει την πρόκριση στον τελικό, όπου την περιμένει η Τσεχοσλοβακία.

1973: Με γκολ του Θανάση Αγγελή στο 46′ ο Ολυμπιακός νικά με 1-0 τον ΠΑΟΚ στον τελικό του «Γ. Καραϊσκάκης» και κατακτά το Κύπελλο Ελλάδας. Παράλληλα κάνει και το νταμπλ, αφού λίγες μέρες νωρίτερα είχε στεφθεί πρωταθλητής αφήνοντας δεύτερο τον ΠΑΟΚ.

1964: Οι οπαδοί του Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού βάζουν φωτιά στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας και προκαλούν τη διακοπή του μεταξύ τους ημιτελικού του Κυπέλλου, μια και θεωρούν ότι είχε προηγηθεί συνεννόηση για να λήξει ισόπαλος. Η διοργάνωση δεν θα ολοκληρωθεί και Κυπελλούχος θα θεωρηθεί η ΑΕΚ, η οποία νικά με 3-1 τον Πιερικό στον άλλο ημιτελικό.

1964: Η γηπεδούχος Ισπανία (2-1 την Ουγγαρία στην παράταση) και η κάτοχος του τίτλου Σοβιετική Ένωση (3-0 τη Δανία) προκρίνονται στον τελικό του 2ου Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος.

1962: Η Βραζιλία κατακτά το Παγκόσμιο Κύπελλο για δεύτερη σερί φορά, αφού επικρατεί στον τελικό της Τσεχοσλοβακίας με 3-1. Ο Μάσοπουστ δίνει προβάδισμα στους Τσεχοσλοβάκους στο 15′, όμως δύο λεπτά αργότερα ο (αντικαταστάτης του τραυματία Πελέ) Αμαρίλντο ισοφαρίζει με σέντρα-σουτ από πλάγια θέση, που ξεγελά τον τερματοφύλακα Σρόιφ. Η «Σελεσάο» υπερέχει στο δεύτερο ημίχρονο και φτάνει στη νίκη με τέρματα των Ζίτο (68′) και Βαβά (77′).

1954: Η Ουγγαρία του Φέρεντς Πούσκας συντρίβει με 9-0 τη Νότιο Κορέα στον πρώτο αγώνα της για το Παγκόσμιο Κύπελλο που φιλοξενείται στην Ελβετία. Τρία γκολ πετυχαίνει ο Κότσις, από δύο οι Πούσκας και Πάλοτας κι από ένα οι Λάντος και Τσίμπορ. Πρόκειται για ρεκόρ ευρύτερης νίκης σε τελική φάση Μουντιάλ, το οποίο θα καταρριφθεί 38 χρόνια αργότερα πάλι από την Ουγγαρία, με το 10-1 επί του Σαλβαδόρ στην Ισπανία.

1934: Ο Ολυμπιακός στέφεται πρωταθλητής Ελλάδας για τρίτη φορά στην ιστορία του, αφού νικά με 2-1 τον Ηρακλή στον δεύτερο τελικό της διοργάνωσης, στο Ποδηλατοδρόμιο του Νέου Φαλήρου (είχε νικήσει και στη Θεσσαλονίκη με 3-2). Προπονητής των «ερυθρόλευκων» είναι ο Τσεχοσλοβάκος Γιαν Κοπσίβα και βασικά στελέχη οι Αχιλλέας Γραμματικόπουλος, Φίλιππος Κουράντης, Γιάννης Βάζος, Χριστόφορος Ράγγος,, Λεωνίδας Ανδριανόπουλος, Θεολόγος Συμεωνίδης κ. ά.

1928: Ο Άρης κάνει το μεγάλο βήμα για την κατάκτηση του πρώτου Πανελληνίου Πρωταθλήματος, μια και νικά με 3-1 τον Ατρόμητο στη Θεσσαλονίκη.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News