Τζόναθαν Έντουαρντς: Τριάντα χρόνια απ' το ασύλληπτο παγκόσμιο ρεκόρ του στο τριπλούν

Το μεγάλο ερώτημα που απασχολούσε τους φίλους του στίβου στις 7 Αυγούστου 1995, δεν ήταν ποιος θα κέρδιζε το χρυσό μετάλλιο στο τριπλούν στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Γκέτεμποργκ. Αλλά αν ο Τζόναθαν Έντουαρντς θα έσπαγε – επιτέλους – το φράγμα των 18 μέτρων!

Τόση σιγουριά υπήρχε για τη νίκη του Βρετανού αθλητή, ο οποίος από την έναρξη εκείνης της σεζόν στον ανοιχτό στίβο είχε βαλθεί να τρελάνει κόσμο. Τρεις εβδομάδες νωρίτερα, στις 18 Ιουλίου στη Σαλαμάνκα, είχε καταρρίψει με 17.98 μ. το παγκόσμιο ρεκόρ του Αμερικανού Γουίλι Μπανκς, που άντεχε από το καλοκαίρι του 1985. Η ιδέα, όμως, είχε μπει από τις 25 Ιουνίου, όταν στο πλαίσιο του Κυπέλλου Ευρώπης Εθνικών Ομάδων («Μπρούνο Τζάουλι» το λέγαμε τότε) στη Γαλλία, είχε κάνει δύο εξωπραγματικά άλματα με ευνοϊκό άνεμο πάνω απ’ το επιτρεπτό: 18.43 μ. και 18.39 μ.!

Γι’ αυτό όλος ο κόσμος ήταν σίγουρος ότι ο Έντουαρντς θα υπερέβαινε το φράγμα των 18 μ. στο Γκέτεμποργκ, παρά το γεγονός ότι μέχρι τότε δεν είχε κερδίσει κανένα χρυσό μετάλλιο σε μεγάλη διοργάνωση. Στα 29 του χρόνια, είχε κάποιες διακρίσεις στο ενεργητικό του με κορυφαία το χάλκινο μετάλλιο στο προηγούμενο Παγκόσμιο, το 1993. Όμως, η θεαματική βελτίωση της τεχνικής του, χάρη στη συνδρομή του προπονητή του, Πολ Στάνλεϊ, τον έκανε αχτύπητο το 1995.

Ο Βρετανός αθλητής είχε γίνει πιο γρήγορος, κατάφερνε με έναν μαγικό τρόπο να πατάει τέλεια στη βαλβίδα κι στη συνέχεια εκτελούσε και τα τρία σκέλη του άλματος με απαράμιλλη χάρη, σαν χορευτής μπαλέτου κι έφτανε μακριά. Πολύ μακριά.

Γι’ αυτό πήγε στο Παγκόσμιο ως το απόλυτο φαβορί για το χρυσό και, ευτυχώς, δεν κράτησε καθόλου σε αγωνία τον κόσμο που περίμενε να υπερβεί το φράγμα των 18 μέτρων. Ο Έντουαρντς το έκανε από την πρώτη κιόλας προσπάθειά του, με άλμα στα 18.16 μ. που είχε ευνοϊκό άνεμο εντός των επιτρεπτών ορίων και το πανηγύρισε έξαλλα μαζί με τους χιλιάδες φιλάθλους που είχαν στο «Ούλεβι» κυρίως για εκείνον.

Όλοι, όμως, γνώριζαν ότι μπορούσε να φτάσει ακόμα πιο μακριά και επιβεβαιώθηκαν στο δεύτερο άλμα του. Ο Έντουαρντς παρέμενε φρέσκος και με την ψυχολογία πλέον στα ύψη εκτέλεσε ακόμα πιο τέλεια το άλμα του και προσγειώθηκε στα 18.29 μ.!

Πολλοί πίστεψαν εκείνη τη στιγμή ότι και το δεύτερο ρεκόρ θα άντεχε μόνο για μερικά λεπτά. Τελικά, όμως, έφτασε να συμπληρώσει σήμερα τριάντα χρόνια που παραμένει ακλόνητο! Έχοντας πια εξασφαλίσει το χρυσό, ο Έντουαρντς επιχείρησε μόνο ένα από τα τέσσερα εναπομείναντα άλματά του στον τελικό του Γκέτεμποργκ (και χωρίς να έχει πλέον ισχυρό κίνητρο έκανε μόλις 17.49 μ.). Και δεν κατάφερε να αγγίξει ξανά την τελειότητα που απαιτούνταν ώστε να ξεπεράσει τα 18.29 μ. στις επόμενες διοργανώσεις που πήρε μέρος μέχρι το τέλος της καριέρας του.

Το πιο περίεργο είναι ότι εδώ και τρεις δεκαετίες δεν έχει βρεθεί άλλος τριπλουνίστας που θα καταφέρει να φτάσει πιο μακριά. Μόνο επτά αθλητές έχουν υπερβεί τα 18 μ. στο διάστημα που έχει μεσολαβήσει από το ρεκόρ του Έντουαρντς, με κορυφαίο τον Αμερικανό, Κρίστιαν Τέιλορ, ο οποίος πήδησε στα 18.21 μ. στον τελικό του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος του 2015 στο Πεκίνο. Ακολουθεί ο Ισπανός χρυσός ολυμπιονίκης του 2024 στο Παρίσι, Χόρδαν Ντίαζ, ο οποίος έχει ρεκόρ 18.18 μ. και ίσως καταφέρει να πάει ακόμα πιο μακριά στο μέλλον (είναι γεννημένος το 2001).

Ο ίδιος ο Έντουαρντς, πάντως, δήλωσε σήμερα στο BBC με αφορμή την τριακοστή επέτειο ότι το γεγονός ότι το ρεκόρ του αντέχει ακόμα, παρά την πρόοδο στις συνθήκες προπόνησης, διατροφής και γενικότερα της αθλητικής επιστήμης, «δεν είναι καλό σημάδι για τον στίβο».

Ποτέ την Κυριακή λόγω θρησκείας

Ένα από τα πράγματα που συζητιόταν στον Τύπο τις ημέρες του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος του 1995, ήταν η στενή σχέση του Έντουαρντς με τη θρησκεία. Ο Βρετανός αθλητής ήταν γιος εφημέριου και μεγάλωσε ως πιστός χριστιανός, σε βαθμό που απέφευγε να αγωνίζεται τις Κυριακές, όπως συνήθιζε πολλές δεκαετίες νωρίτερα ο συμπατριώτης του, Έρικ Λίντελ.

Γι’ αυτόν τον λόγο, μάλιστα, δεν είχε μετάσχει στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Τόκιο, το 1991, μια και ο προκριματικός είχε οριστεί να διεξαχθεί Κυριακή. Άλλαξε τελικά γνώμη το 1993, ύστερα από μία συζήτηση που είχε με τον πατέρα του, οπότε και πείστηκε ότι ο Θεός του είχε χαρίσει το αθλητικό ταλέντο για να σημειώνει διακρίσεις στο τριπλούν. Ταξίδεψε στη Στουτγάρδη για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, πήρε κανονικά μέρος στον προκριματικό που διεξήχθη Κυριακή και στον τελικό κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο με άλμα στα 17.44 μ.

To 1994 έμεινε εκτός βάθρου (έκτος με μόλις 16.85 μ.) στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του Ελσίνκι και τίποτα δεν προμήνυε τη μεταμόρφωση του 1995. Ύστερα από τον πρώτο τίτλο του, όμως, παρέμεινε στο προσκήνιο μέχρι το τέλος της καριέρας του. Έμεινε δεύτερος στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα, όπου ο Αμερικανός Κένι Χάρισον έγινε ο δεύτερος τριπλουνίστας που πέρασε τα 18 μ. (με 18.09 μ.), αλλά και στο Παγκόσμιο του 1997 στην Αθήνα όπου τον νίκησε ο Κουβανός Γέλμπι Κεσάδα.

Αργότερα, όμως, βίωσε μία περίοδο ανάκαμψης που του χάρισε άλλα τρία χρυσά μετάλλια: Το 1998 στο Ευρωπαϊκό της Βουδαπέστης, το 2000 στους Ολυμπιακούς του Σίδνεϊ και το 2001 στο Παγκόσμιο του Έντμοντον. Μάλιστα, το άλμα στα 17.92 μ. που του χάρισε το χρυσό στη διοργάνωση του Καναδά αποτελεί παγκόσμιο ρεκόρ στην κατηγορία Masters άνω των 35 ετών (είναι γεννημένος στις 10 Μαΐου 1966) και δύσκολα θα σπάσει στο μέλλον.

Ο Έντουαρντς κρέμασε τα παπούτσια του μετά τη συμμετοχή του στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2003 κι άρχισε να δουλεύει ως τηλεπαρουσιαστής στο BBC. Για πολλά χρόνια οι συμπατριώτες του τον άκουγαν σε αθλητικές μεταδόσεις (όχι μόνο του στίβου) και τον έβλεπαν να έχει ενεργό ρόλο στο θρησκευτικό πρόγραμμα «Songs of Praise». Από το 2007, όμως, άλλαξε εντελώς την κοσμοθεωρία του. Έπαψε να πιστεύει στον Θεό, χωρίς να εξηγήσει ποτέ το γιατί.

«Μιλούσα πάντοτε πολύ για το γεγονός ότι ήμουν χριστιανός την εποχή που αγωνιζόμουν. Και θα ήταν λίγο περίεργο να μιλήσω για το ίδιο θέμα τώρα που δεν είμαι», είχε δηλώσει ο Έντουαρντς το 2014 στην «Daily Mirror» προσθέτοντας: «Απλώς σταμάτησα να πιστεύω στον Θεό, δεν υπάρχει κάτι άλλο πίσω απ’ αυτό. Δεν πηγαίνω πλέον καθόλου στην εκκλησία. Δεν μου λείπει η πίστη μου και σε μεγάλο βαθμό νιώθω πιο ήρεμος και χαρούμενος χωρίς αυτήν».

Πηγές: Wikipedia («1995 World Championships in Athletics», «Jonathan Edwards»), independent.co.uk («Jonathan Edwards takes leap from faith: ‘I just stopped believing in God’»), bbc.com («My 30-year-old world record ‘not a good sign for athletics’ – Edwards»).

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 7 Αυγούστου

2021: H εθνική ομάδα μπάσκετ των ΗΠΑ νικά με 87-82 την αντίστοιχη Γαλλία στον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο, με 29 πόντους του Κέβιν Ντουράντ.

2019: Η ρεκορντγούμαν συμμετοχών της Εθνικής μπάσκετ, Εβίνα Μάλτση (214) ανακοινώνει την απόσυρσή της από την αγωνιστική δράση.

2018: Ο 21χρονος Απόστολος Χρήστου κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στα 100 μέτρα ύπτιο του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος της Γλασκώβης με χρόνο 53.72.

2016: Η 20χρονη Άννα Κορακάκη χαρίζει στην Ελλάδα το πρώτο της μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο, καθώς κατακτά την τρίτη θέση στον τελικό του αεροβόλου πιστολιού 10 μέτρων με 177.7 βαθμούς. Πρόκειται για το πρώτο μετάλιο μετά το 1920 για την ελληνική σκοποβολή.

2012: Η Σάλι Πίρσον από την Αυστραλία κερδίζει το χρυσό μετάλλιο στα 100 μ. εμπ. στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου με νέο ολυμπιακό ρεκόρ (12.35).

2008: Πεθαίνει σε ηλικία 77 ετών ο Ισραηλινός προπονητής μπάσκετ, Ραλφ Κλάιν, γνωστός από τα επιτεύγματά του με τη Μακάμπι Τελ Αβίβ.

2004: Η 20χρονη πρωταθλήτρια του τζούντο, Ελένη Ιωάννου, τραυματίζεται σοβαρά ύστερα από πτώση από τον τρίτο όροφο πολυκατοικίας, λίγες ημέρες πριν τη συμμετοχή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Θα υποκύψει στα τραύματά της στις 24 Αυγούστου.

2002: Δύο χρυσά και ένα χάλκινο μετάλλιο πανηγυρίζει η Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου του Μονάχου. Νικήτριες αναδεικνύονται η Κατερίνα Θάνου στα 100 μ. με χρόνο 11.10 και η Κατερίνα Βόγγολη στη δισκοβολία με βολή στα 64.31 μ. Στη δισκοβολία κερδίζει το χάλκινο μετάλλιο η Τασούλα Κελεσίδου (63.92 μ.).

1999: Πεθαίνει στη Μάλαγα σε ηλικία 90 ετών ο Σταύρος Φρυγανάς, πρώτος ανεπίσημος πρωταθλητής της Ελλάδας στο σκάκι το 1930.

1998: Η Εθνική Ελλάδας προκρίνεται στους «4» του Μουντομπάσκετ που φιλοξενείται στην Αθήνα, αφού νικά με 69-62 την Ισπανία στον προημιτελικό. Κορυφαίος παίκτης για την ομάδα του Παναγιώτη Γιαννάκη είναι ο Νίκος Οικονόμου, ο οποίος πετυχαίνει 21 πόντους.

1997: Η IAAF ανακοινώνει ότι ο Ουκρανός Αλεξάντρ Μπάγκατς, νικητής της σφαιροβολίας στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Αθήνας λίγες μέρες νωρίτερα, έχει βρεθεί θετικός σε απαγορευμένη ουσία (εφεδρίνη) και του αφαιρεί το χρυσό μετάλλιο. Νικητής ανακηρύσσεται ο Αμερικανός, Τζον Γκοντίνα (21.44 μ.), με δεύτερο τον Γερμανό, Όλιβερ-Σβεν Μπούντερ (21.24 μ.) και τρίτο τον Αμερικανό, Σι Τζέι Χάντερ (20.33 μ.).

1995: Η Αμερικανίδα Γκουέν Τόρενς κερδίζει το χρυσό μετάλλιο στα 100 μ. στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Γκέτεμποργκ με 10.85, αφήνοντας δεύτερη την Τζαμαϊκανή, Μέρλιν Ότι (10.94).

1992: Ο Σεργκέι Μπούμπκα αποτυγχάνει να περάσει κάποιο ύψος στον τελικό του επί κοντώ στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης και μένει εκτός κατάταξης. Το χρυσό μετάλλιο κερδίζει ο Ρώσος Μαξίμ Ταράσοφ ο οποίος περνά με την πρώτη το 5.80 μ. και το ασημένιο ο συμπατριώτης του Ίγκορ Τραντένκοφ που έχει περάσει το ίδιο ύψος με την τρίτη προσπάθεια. Τρίτος κατατάσσεται ο Ισπανός Χαβιέ Γκαρσία (5.75 μ.).

1984: Ο Γιάννης Γέροντας καταλαμβάνει την έβδομη θέση στα 110 κ. της άρσης βαρών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες με 350 κ. Χρυσός νικητής αναδεικνύεται ο Ιταλός, Νορμπέρτο Ομπερμπούργκερ (390 κ.).

1983: Στην πρώτη αγωνιστική ημέρα του 1ου Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Στίβου στο Ελσίνκι, η Νορβηγίδα Γκρέτε Βάιτζ κερδίζει το χρυσό μετάλλιο στον Μαραθώνιο.

1967: Ο επικοντιστής Χρήστος Παπανικολάου καταρρίπτει το πανελλήνιο ρεκόρ στο δέκαθλο με 6.703 βαθμούς.

1960: Ο τελικός Κυπελλου Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός λήγει ισόπαλος 1-1 (50′ Μπέμπης/17′ Παπαεμμανουήλ) με τους φιλάθλους και των δύο ομάδων να γιουχάρουν τους παίκτες υποστηρίζοντας ότι επιδιώκουν την ισοπαλία, ώστε να διεξαχθεί επαναληπτικός και οι διοικήσεις τους να καρπωθούν τις εισπράξεις. Ο επαναληπτικός θα οριστεί στις 11 Σεπτεμβρίου και ο Ολυμπιακός θα νικήσει με 3-0.

1958: Πεθαίνει σε ηλικία μόλις 24 ετών ο διεθνής επιθετικός του Ολυμπιακού, Θέμης Μουστακλής, ύστερα από σύντομη μάχη με τη λευχαιμία. Είχε αποκτηθεί το 1953 από τον Παγασητικό Βόλου και είχε συμβολή στην κατάκτηση τεσσάρων πρωταθλημάτων Ελλάδας.

1948: Η Ολλανδή Φάνι Μπλάνκερς-Κουν γίνεται η πρώτη αθλήτρια στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων που κερδίζει τέσσερα χρυσά μετάλλια. Ύστερα από τις νίκες της στα 100 μ., τα 200 μ. και τα 80 μ. εμπ., η 30χρονη αθλήτρια με το προσωνύμιο «ιπτάμενη νοικοκυρά» κερδίζει και τη σκυταλοδρομία 4×100 ως τελευταία δρομέας της Ολλανδίας.

1936: Ο Φινλανδός Γκούναρ Χέκερτ κερδίζει το χρυσό μετάλλιο στα 5.000 μ. των Ολυμπιακών Αγώνων του Βερολίνου με νέο ολυμπιακό ρεκόρ (14:22.2). Θα βρει άδοξο τέλος στις αρχές του 1940 στον ρωσοφινλανδικό πόλεμο, όπου θα μετάσχει ως εθελοντής του φινλανδικού στρατού.

1932: Μετά τα χρυσά μετάλλια στα 80 μ. εμπ. και στον ακοντισμό, η Αμερικανίδα Μπέιμπ Ντίντρικσον κατακτά το ασημένιο και στο ύψος, ολοκληρώνοντας ένα σπάνιο τρεμπλ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες. Αργότερα θα διαπρέψει και στο γκολφ, ενώ είχε ήδη σημαντικά επιτεύγματα στο μπέιζμπολ και το μπάσκετ.

1928: Ο Γάλλος Λισιέν Γκοντέν κερδίζει το χρυσό μετάλλιο στο ξίφος μονομαχίας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Άμστερνταμ, λίγες μέρες μετά την αντίστοιχη επιτυχίας του στο ξίφος ασκήσεως. Πρόκειται για έναν από τους πιο επιτυχημένους αθλητές ξιφασκίας όλων των εποχών, μια και είχε κερδίσει δύο χρυσά στα ίδια αγωνίσματα το 1924 στο Παρίσι, ενώ είχε στην κατοχή και δύο ασημένια από το ομαδικό του ξίφους μονομαχίας το 1920 και το 1928.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News