Μέρλιν Ότι: Όταν κέρδισε το χρυσό μετάλλιο που κυνηγούσε επί δεκατρία χρόνια
Έπρεπε να φτάσει στα 33 της χρόνια η Τζαμαϊκανή σταρ του στίβου, Μέρλιν Ότι, για να κερδίσει ένα χρυσό μετάλλιο σε ατομικό αγώνισμα κορυφαίας διεθνούς διοργάνωσης. Το κατάφερε στις 19 Αυγούστου 1993, στα 200 μ. του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος.
Από το 1980, όταν κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο στα 200 μ. στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας σε ηλικία μόλις 20 ετών, η Μέρλιν Ότι συγκαταλεγόταν σχεδόν πάντοτε ανάμεσα στα φαβορί στα σπριντ στις κορυφαίες διοργανώσεις.
Ωστόσο, ο Τύπος είχε κολλήσει το παρατσούκλι «χάλκινη βασίλισσα» («Bronze Queen») στην εξωτικής ομορφιάς Τζαμαϊκανή αθλήτρια. Διότι ακόμα και τις φορές που είχε κατέβει σε κάποια μεγάλη διοργάνωση ως το απόλυτο φαβορί για το χρυσό μετάλλιο (όταν δηλαδή είχε σημειώσει τις κορυφαίες επιδόσεις στον κόσμο στα 100 και στα 200 μ.), κάτι πάθαινε στον τελικό κι έμενε στην τρίτη θέση. Ορισμένες φορές δεν κατάφερνε να ανέβει καν στο βάθρο!
Είχε κατακτήσει χρυσά μετάλλια σε Παγκόσμια Πρωταθλήματα κλειστού στίβου ή σε αγώνες μικρότερης εμβέλειας, όπως εκείνοι της Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Ποτέ όμως στους Ολυμπιακούς Αγώνες ή στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα – σε ατομικό αγώνισμα, μια και το 1991 στο Τόκιο είχε κερδίσει το χρυσό με την ομάδα σκυταλοδρομίας 4×100 της Τζαμάικας.
Η Ότι ξόρκισε τελικά την κατάρα στις 19 Αυγούστου 1993, στον τελικό των 200 μ. του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος της Στουτγάρδης. Τρεις ημέρες μετά την πικρή ήττα της στον αντίστοιχο αγώνα των 100 μ., όπου είχε πέσει στον τερματισμό ταυτόχρονα με την Αμερικανίδα, Γκέιλ Ντίβερς, την οποία έδωσε νικήτρια το φώτο φίνις με τον ίδιο χρόνο (10.82), η 33χρονη πλέον αθλήτρια βρήκε το σθένος να τρέξει πιο γρήγορα απ’ όλες τις αντιπάλους της. Αν και έχασε δυνάμεις στα τελευταία μέτρα, η Αμερικανίδα Γκουέν Τόρενς είχε μείνει πολύ πίσω και δεν κατόρθωσε να την προσπεράσει.
Όταν συνειδητοποίησε ότι τα είχε καταφέρει, η Ότι δεν ξέσπασε σε πανηγυρισμούς ούτε της έφυγαν δάκρυα συγκίνησης. Έδειχνε απλώς ανακουφισμένη. «Δεν είμαι πλέον η χάλκινη βασίλισσα. Ποτέ δεν μου άρεσε αυτός ο χαρακτηρισμός, αλλά δεν μπορούσα να κάνω τίποτα γι’ αυτό. Τώρα όμως είμαι παγκόσμια πρωταθλήτρια κι έχω κρεμασμένο στον λαιμό μου το χρυσό μετάλλιο. Δεκατρία χρόνια περίμενα αυτήν τη στιγμή και χαίρομαι που κατάφερα να ξεπεράσω την απογοήτευσή μου από τον τελικό των 100 μ.», είχε δηλώσει πανευτυχής.
Τα πρώτα χάλκινα ήταν επιτυχίες
Όσοι μεγάλωσαν στα ’80s και τα ’90s δεν χρειάζονται συστάσεις για την Ότι. Γνωρίζουν πολύ καλά την πορεία της και οι περισσότεροι χάρηκαν όσο κι η ίδια το βράδυ της 19ης Αυγούστου 1993, μια και την υποστήριζαν και δεν άντεχαν να την ακολουθεί η στάμπα της «loser».
Η αλήθεια, πάντως, είναι ότι τα πρώτα χάλκινα μετάλλια που είχε κερδίσει δεν λογίζονταν ως αποτυχίες. Ειδικά στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980 στη Μόσχα, όπου ήταν ακόμα πιτσιρίκα (γεννήθηκε στις 10 Μαΐου 1960) και είχε ευνοηθεί από την απουσία των Αμερικανίδων, η τρίτη θέση στα 200 μ. ήταν έκπληξη. Το 1984 στο Λος Άντζελες, όπου βγήκε τρίτη και στα 100 μ. και στα 200 μ., οι δύο νικήτριες από τις ΗΠΑ (η Έβελιν Άσφορντ και η Βάλερι Μπρίσκο-Χουκς αντίστοιχα) ήταν πολύ μπροστά της στα προγνωστικά.
Το ίδιο συνέβαινε και το 1988 στη Σεούλ, όπου όλος ο κόσμος ήξερε ότι η Φλόρενς Γκρίφιθ-Τζόινερ θα έτρεχε με βασικό αντίπαλο το χρονόμετρο. Η Ότι στάθηκε άτυχη μια και λόγω τραυματισμού δεν μπόρεσε να τρέξει στον ημιτελικό των 100 μ., έσφιξε όμως τα δόντια και κατέβηκε στα 200 μ. και μάλιστα κατέλαβε την τέταρτη θέση.
Ενδιάμεσα, είχε προσθέσει στη συλλογή της άλλα τρία μετάλλια στα Παγκόσμια Πρωταθλήματα. Το ασημένιο μετάλλιο στα 200 μ. του 1983 στο Ελσίνκι (όπου την είχε νικήσει η Ανατολικογερμανίδα Μαρίτα Κοχ) και δύο χάλκινα και στις δύο αποστάσεις το 1987 στη Ρώμη (όπου τα χρυσά είχε κερδίσει μια άλλη Ανατολικογερμανίδα, Σίλκε Γκλάντις). Σε καμία από τις δύο περιπτώσεις, πάντως, δεν είχε κατέβει ως απόλυτο φαβορί.
Μόνο από το 1990 και μετά άρχισε να λογίζεται ως το πρώτο όνομα στα σπριντ, όμως πάντα κάποια άλλη αθλήτρια εμφανιζόταν και ανέβαινε στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου. Το 1991, στο Παγκόσμιο του Τόκιο, ήταν άλλη μία Γερμανίδα (εξ ανατολών ορμώμενη), η Κατρίν Κράμπε, η οποία μόλις έναν χρόνο αργότερα θα πιανόταν ντοπαρισμένη και θα εξαφανιζόταν απ’ τον χώρο. Η Ότι είχε περιοριστεί στην τρίτη θέση και στα 100 μ. και στα 200 μ.
Ακόμα χειρότερα εξελίχθηκαν τα πράγματα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 στη Βαρκελώνη. Η Ντίβερς έκανε την έκπληξη κερδίζοντας τα 100 μ. (αν και το καλό της αγώνισμα ήταν τα 100 μέτρα με εμπόδια, όπου έμελλε να λάμψει το άστρο της Βούλας Πατουλίδου) με την Ότι να μένει πέμπτη, πίσω και από τη συμπατριώτισσά της, Τζούλιετ Κάθμπερτ, που βγήκε δεύτερη. Και στα 200 μ., νίκησε η Τόρενς με την Ότι να χάνει πάλι από την Κάθμπερτ και να αρκείται σε άλλο ένα χάλκινο μετάλλιο (ενισχύοντας τον χαρακτηρισμό της «Bronze Queen»).
Η διπλή πίκρα της Ατλάντα
Η νίκη στο «διακοσάρι» της Στουτγάρδης «έλυσε» ψυχολογικά την Ότι, η οποία είχε σκεφτεί αρκετές φορές να τα παρατήσει τα προηγούμενα χρόνια. Βρήκε κίνητρο να συνεχίσει να τρέχει και το 1995 κέρδισε ξανά το χρυσό μετάλλιο στα 200 μ. στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Γκέτεμποργκ, νικώντας στο νήμα τη Ρωσίδα Ιρίνα Πριβάλοβα.
Νωρίτερα είχε κερδίσει και το ασημένιο στα 100 μ. (πίσω από την Τόρενς) και έδειχνε καλύτερη από ποτέ. Όλοι περίμεναν ότι θα υλοποιούσε και το όνειρο του χρυσού ολυμπιακού μεταλλίου το 1996 στην Ατλάντα. Ιδίως στα 200 μ. έμοιαζε αχτύπητη, όμως λίγα μέτρα πριν τον τερματισμό λύγισε από την επίθεση της Γαλλίδας Μαρί-Ζοζέ Περέκ. Μερικές ημέρες νωρίτερα είχε αρκεστεί στο ασημένιο μετάλλιο και στο «κατοστάρι». Δεν έκανε καλή εκκίνηση και δεν πρόφτασε να περάσει την Ντίβερς, η οποία τη νίκησε για άλλη μία φορά.
Το 1997 στην Αθήνα κέρδισε άλλο ένα χάλκινο στα 200 μ., αλλά το 1999 έμπλεξε σε μία υπόθεση ντόπινγκ. Την παραμονή της έναρξης του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος της Σεβίλλης βρέθηκε θετική στη ναδρολόνη και η IAAF την απέβαλε από τη διοργάνωση και της επέβαλε διετή αποκλεισμό. Έναν χρόνο αργότερα, όμως, η Ότι αθωώθηκε αφού έγιναν αποδεκτοί οι ισχυρισμοί της ότι είχε λάβει την απαγορευμένη ουσία εν αγνοία της.
Της επιτράπηκε να συμμετάσχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ, όπου στα 40 της χρόνια τερμάτισε τέταρτη στον τελικό των 100 μ. Το 2007, ωστόσο, όταν έσκασε το σκάνδαλο ντόπινγκ της BALCO με την εμπλοκή της χρυσής νικήτριας, Μάριον Τζόουνς, η ΔΟΕ απένειμε στην Τζαμαϊκανή σπρίντερ το χάλκινο μετάλλιο (αν και άφησε κενή τη θέση του χρυσού μεταλλίου, που θα έπρεπε να πάρει η δεύτερη, δηλαδή η δικιά μας Κατερίνα Θάνου).
Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από την καταδίκη της για χρήση απαγορευμένων ουσιών η Ότι είχε ενταχθεί στην ομάδα στίβου του Ολυμπιακού. Ωστόσο, δεν αγωνίστηκε ποτέ με τα ερυθρόλευκα, αφού δεν επιτρεπόταν η συμμετοχή ξένων αθλητριών στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα.
Συνέχισε να τρέχει μέχρι τα 52 της
Η Ότι δεν είχε πια να αποδείξει τίποτα σε κανέναν, αλλά δεν έλεγε να σταματήσει, παρότι δεν ήταν εύκολο να συναγωνιστεί τις αντιπάλους της που θα μπορούσαν να είναι κόρες της. Το 2002 εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Λιουμπλιάνα, που ήταν από το 1998 η προπονητική της βάση και πήρε τη σλοβένικη υπηκοότητα με την οποία συνέχισε να αγωνίζεται μέχρι τα 52 της χρόνια!
Το 2004 ήρθε ξανά στην Αθήνα (όπου ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής) για την έβδομη συμμετοχή της σε Ολυμπιακούς Αγώνες κι έφτασε μέχρι τα ημιτελικά των 100 μ. Το 2006 έκανε την παρθενική της εμφάνιση σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα (στο Γκέτεμποργκ), χωρίς και πάλι να καταφέρει να προκριθεί στον τελικό. Είχε κερδίσει, πάντως, ένα (ακόμα) χάλκινο μετάλλιο στα 60 μ. του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος κλειστού στίβου του 2003 στο Μπέρμιγχαμ, που ήταν και το μοναδικό που χάρισε στη Σλοβενία.
Το πάθος της την κράτησε στους στίβους σε μια ηλικία που όλες οι συναθλήτριές της είχαν βγει στη σύνταξη. Ήξερε κι η ίδια ότι δεν μπορούσε πια να διεκδικήσει μετάλλια, αλλά χαιρόταν να αγωνίζεται. Κρατιόταν άλλωστε σε τόσο καλή φυσική κατάσταση, που ήταν αδύνατο να πιστέψει κανείς την πραγματική της ηλικία εάν δεν τη γνώριζε. Κατέγραψε την τελευταία παρουσία της σε μεγάλη διοργάνωση το 2012, ως μέλος της ομάδας σκυταλοδρομίας 4×100 της Σλοβενίας.
Παραμένει η μεγαλύτερη σε ηλικία αθλήτρια που έχει κερδίσει χρυσό μετάλλιο στα 200 μ. σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα (35 ετών το 1995) και οποιοδήποτε χρώματος στους Ολυμπιακούς Αγώνες (το χάλκινο στα 40 της το 2000). Μπορεί, επίσης, να μην κέρδισε ποτέ κάποιο χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο, έχει όμως στην κατοχή της τρία ασημένια και έξι χάλκινα και με εννέα στο σύνολο την ξεπερνάει μόνο η Άλισον Φίλιξ (που έχει επίσης εννέα, αλλά με έξι χρυσά).
Πηγές: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων (φύλλα των εφημερίδων «Έθνος» και «Αθλητική Ηχώ»), oympics.org («Merlene Ottey-Page»), Wikipedia («Merlene Ottey», «1993 World Championships in Athletics»).
Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 19 Αυγούστου
2023: Πεθαίνει σε ηλικία 86 ετών ο Ιταλός προπονητής ποδοσφαίρου, Κάρλο Ματσόνε.
2021: Η Ελίνα Τζένγκο κατακτά το ασημένιο μετάλλιο στον ακοντισμό, στο παγκόσμιο πρωτάθλημα Κ20 που διεξάγεται στο Ναϊρόμπι της Κένυας, με βολή στα 59.60 μέτρα.
2018: Η Εθνική Εφήβων του πόλο, με προπονητή τον Δημήτρη Κραβαρίτη, κατακτά το χρυσό μετάλλιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Ουγγαρίας, νικώντας στον τελικό με 9-8 την Ισπανία.
2016: Η Κατερίνα Στεφανίδη κατακτά το χρυσό μετάλλιο στο επί κοντώ, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο ντε Τζανέιρο. Περνά τα 4.85 μ. και επικρατεί επειδή έχει λιγότερες αποτυχημένες προσπάθειες από την Αμερικανίδα, Σάντι Μόρις, που επίσης υπερβαίνει το ίδιο ύψος.
2006: Με δύο γκολ του Ριβάλντο στο 66′ και το 86′, ο Ολυμπιακός νικά με 2-1 την Ξάνθη στην πρεμιέρα του πρωταθλήματος στο «Γ. Καραϊσκάκης». Η ομάδα της Θράκης είχε προηγηθεί στο 5′ με τον Γιώργο Μπάρκογλου.
2004: H Νέρι Νιαγκουάρα καταλαμβάνει την έκτη θέση στον τελικό των 100 μέτρων ελεύθερο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, την υψηλότερη που έχει κερδίσει ποτέ Ελληνίδα κολυμβήτρια στην κορυφαία αθλητική διοργάνωση. Το χρυσό μετάλλιο κερδίζει η Αυστραλή, Τζόντι Χένρι (53.84), το ασημένιο η Ολλανδή Ίνχε Ντε Μπρόιν (54.16) και το χάλκινο η Αμερικανίδα Νάταλι Κάφλιν (54.40).
2004: Ο Αμερικανός κολυμβητής, Άαρον Πίρσολ, κάνει νταμπλ χρυσών μεταλλίων στο ύπτιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Μετά τα 100 μέτρα, κερδίζει και τα 200 με νέο ολυμπιακό ρεκόρ (1:54.95) αφήνοντας δεύτερο τον Αυστριακό Μάρκους Ρόγκαν (1:57.35).
2002: Ο Περικλής Ιακωβάκης σημειώνει νέο πανελλήνιο ρεκόρ στα 400 μέτρα με εμπόδια με 48.66, στο μίτινγκ του Λιντς της Αυστρίας. Το παλιό ρεκόρ ήταν το 48.80 του Θανάση Καλογιάννη, από την Πανεπιστημιάδα του Σπλιτ, το 1987.
2001: Ο Μίκαελ Σουμάχερ κερδίζει το γκραν πρι της Ουγγαρίας και εξασφαλίζει τον τέταρτο παγκόσμιο τίτλο του στη Formula 1. Ισοφαρίζει έτσι τη δεύτερη καλύτερη επίδοση στην ιστορία, που ανήκει στον Αλέν Προστ (πέντε τίτλους έχει ο Αργεντινός, Χουάν Μανουέλ Φάντζιο).
1995: Στον πρώτο αγώνα του μετά την τριετή φυλάκισή του για βιασμό, ο Μάικ Τάισον νικά τον Πίτερ ΜακΝίλι με νοκ άουτ στο 89ο δευτερόλεπτο.
1993: Ο σέντερ της Εθνικής μπάσκετ, Παναγιώτης Φασούλας, ανακοινώνει τη συμφωνία του με τον Ολυμπιακό.
1993: Η Βρετανίδα Σάλι Γκάνελ κερδίζει το χρυσό μετάλλιο στα 400 μέτρα με εμπόδια με νέο παγκόσμιο ρεκόρ (52.74).
1993: Ο Σεργκέι Μπούμπκα αναδεικνύεται παγκόσμιος πρωταθλητής στο επί κοντώ για τέταρτη διαδοχική φορά σε ισάριθμες διοργανώσεις. Με άλμα στα 6.00 μ. βελτιώνει το ρεκόρ αγώνων και αφήνει δεύτερο τον Γκριγκόρι Γεγκόροφ από το Καζαχστάν (5.90 μ.).
1990: Η Γιουγκοσλαβία κατακτά το Μουντομπάσκετ της Αργεντινής νικώντας στον τελικό τη Σοβιετική Ένωση με 92-75. Προπονητής είναι ο Ντούσαν Ίβκοβιτς και βασικά στελέχη οι Ντράζεν Πέτροβιτς, Τόνι Κούκοτς, Βλάντε Ντίβατς, Γιούρι Ζντοβτς και Ζάρκο Πάσπαλιε, ενώ σημαντική συνεισφορά έχει και ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς.
1981: Ο Αμερικανός Ρεϊνάλντο Νεεμάια γίνεται ο πρώτος αθλητής των 110 μέτρων με εμπόδια που κατεβάζει το παγκόσμιο ρεκόρ κάτω από τα 13 δευτερόλεπτα (12.93).
1975: Πεθαίνει σε ηλικία 78 ετών ο Τζιμ Λόντος, θρυλική μορφή της επαγγελματικής πάλης (κατς). Γεννημένος το 1897 στο Κουτσοπόδι Αργολίδας με το όνομα Χρήστος Θεοφίλου, μεταναστεύει στα 14 του στις ΗΠΑ, όπου και ασχολείται με την πάλη. Αναδεικνύεται για πρώτη φορά παγκόσμιος πρωταθλητής το 1927, ενώ το 1938 κερδίζει τη χρυσή και αδαμαντοποίκιλτη ζώνη του παγκόσμιου πρωταθλητή βαρέων βαρών, την οποία διατηρεί μέχρι το 1946.
1958: Αρχίζει στη Στοκχόλμη το 6ο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου. Για πρώτη φορά μετέχουν στη διοργάνωση αθλητές της Ανατολικής Γερμανίας. Ο Πολωνός Ζτζίσουαφ Κζισκόβιακ κερδίζει το χρυσό στα 10.000 μ., ενώ στον ακοντισμό των γυναικών πρωτεύει η Τσεχοσλοβάκα χρυσή ολυμπιονίκης του 1952, Ντάνα Ζατόπκοβα.
1952: Ο επί χρόνια επιθετικός της ΑΕΚ, Κλεάνθης Μαρόπουλος, ανακοινώνει την αποχώρησή του από τη δράση. Θα παραμείνει στον σύλλογο ως παράγοντας για πολλά χρόνια.
1922: Η Μόλα Μάλορι κερδίζει τον έβδομο τίτλο της στο μονό του US Open (που τότε ήταν το εθνικό πρωτάθλημα των ΗΠΑ) νικώντας στον τελικό τη 16χρονη Έλεν Γουίλς με 2-0 σετ (6-3, 6-1).
1920: Ο Βρετανός Άλμπερτ Χιλ κάνει νταμπλ στα χρυσά μετάλλια στις μεσαίες αποστάσεις στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αμβέρσας. Δύο ημέρες μετά τα 800 μ., κερδίζει και τα 1.500 μ. με 4:01.8, αφήνοντας οριακά πίσω του τον συμπατριώτη του, Φίλιπ Νόελ-Μπέικερ (4:02.4).
1900: Αρχίζει στο Παρίσι ο μοναδικός αγώνας κρίκετ στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, ανάμεσα στη Βρετανία (που είναι ατόφια η ομάδα των Γουόντερερς του Ντέβον και του Σόμερσετ) και τη Γαλλία (οι παίκτες της Ουνιόν). Θα ολοκληρωθεί την επομένη με τους Βρετανούς να κερδίζουν το χρυσό μετάλλιο. Το άθλημα είναι προγραμματισμένο να κάνει την επανεμφάνισή του στο ολυμπιακό πρόγραμμα το 2028 στο Λος Άντζελες.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
- Μεντιλίμπαρ: «Ο τίτλος του πρωταθλητή χειμώνα δεν σημαίνει τίποτα»
- Μήνυμα της ΠΑΕ ΠΑΟΚ για τον τραυματισμό του Τζίμα: «Μείνε δυνατός Στέφανε, είμαστε όλοι δίπλα σου»
- Ολυμπιακή Φλόγα: Ξεκίνησε από το Παναθηναϊκό Στάδιο το ταξίδι της για την Ιταλία
- Μπαφές: «Πάνω από όλα η ασφάλεια φιλάθλων και εργαζομένων, τα κυβικά νερού στην οροφή του ΣΕΦ ήταν ασύλληπτα»
- Σπανούλης: Η Μονακό «έτρεξε» με 125 κι έσπασε το ρεκόρ του Παναθηναϊκού!
